کشاورزی ارگانیک به عنوان یک نظام زراعی از اصول و قواعد یک موجود زنده تبعیت نموده و در آن تمامی اجزاء اعم از خاک، گیاه، حشره، کشاورز و... در ارتباطی تنگاتنگ هستند.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در این خصوص گفت: بسیاری بر این باورند که کشاورزی سنتی که در آن از کودها و آفتکش‌های مصنوعی شیمیایی استفاده نمی‌شود، مترادف با ارگانیک است.
حسن منیری فر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه آذربایجان شرقی، افزود: کشاورزی ارگانیک باید سلامت خاک، گیاه، حیوان، انسان و کره زمین را به عنوان یک مجموعه زنده حفظ کرده و شرایط زیستی آن را بهبود بخشد.
وی کشاورزی ارگانیک را سیستم مدیریتی دانست و تشریح کرد: کشاورزی ارگانیک یک سیستم مدیریتی کُل گرایانه است که موجب حفظ و بهبود سلامت اکوسیستم کشاورزی و چرخه‌های زیستی و منابع آب و خاک می‌شود.
منیری فر ادامه داد: این نوع کشاورزی بر استفاده از عملیات مدیریتی به جای استفاده از نهاده‌های خارج از مزرعه تاکید دارد.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی با اشاره‌ای به هدف اصلی در کشاورزی رایج یادآور شد: در کشاورزی رایج با توجه به افزایش نیازها و محدودیت منابع، هدف اصلی افزایش حداکثری تولید است و در آن به پیامد‌های میان مدت و درازمدت مدیریت اکوسیستم کشاورزی بر پایداری منابع، سلامت محیط و انسان و دیگر ابعاد اقتصادی- اجتماعی کشاورزی توجه نمی‌شود.
وی از نگرش تک بُعدی انسان با استفاده ابزاری از گیاهان گفت و اظهارداشت: این استفاده ابزاری از گیاهان، جانوران و محیط زیست ریشه در نگرش تک بُعدی انسان محور دارد و بشر با این نگرش موجب تخریب محیط زیست و در نهایت تهدید سلامت خود شده است.
منیری فر تاکید کرد: در این رهیافت به جای کاربرد نهاده‌های مصنوعی از روش‌ها، نهاده‌ها و عملیات زراعی، زیستی و مکانیکی برای تامین نیازهای اکوسیستم کشاورزی بهره می‌گیریم و همین روند است که منجر به تولید غذای سالم می‌شود.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار ایسنا گفت: کشاورزی ارگانیک باید بر پایه سیستم‌ها و چرخه‌های اکولوژیک زنده بوده و موجب تقویت و تثبیت این سیستم‌ها و چرخه‌ها شود.
مصطفی نیکدل افزود: فرصت‌های حیاتی در میان گونه‌های زنده موجود در محیط زیست با عدالت توزیع شود که با رعایت اصل سلامت این هدف محقق می‌شود.
وی با اشاره ای به مدیریت متعهدانه کشاورزی ارگانیک تشریح کرد: کشاورزی ارگانیک باید به شکلی پیشگیرانه و متعهدانه مدیریت شود تا سلامت و رفاه نسل فعلی، نسل‌های آینده و محیط زیست صیانت شود.
نیکدل از نبود فرهنگ مصرف تولیدات ارگانیک گفت و ادامه داد: تولید محصولات ارگانیک و سالم دارای محدودیت‌ها و مشکلاتی است که بزرگترین آنها نبود فرهنگ مصرف آن در جامعه است.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی یادآور شد: بررسی‌های اخیر نشان می دهد با توسعه تکنولوژی، مصرف جهانی آفتکش‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای دامی و هورمون‌ها در تولید مواد غذایی به ویژه در کشورهای در حال توسعه رشد چشمگیری داشته است که منجر به اثرات سوء انکارناپذیری بر سلامت انسان از جمله بروز انواع ناهنجاری‌ها در کودکان شده است.
وی ضمن بازگو نمودن تعداد مواد موثره آفتکش در دنیا اظهارداشت: بیش از 1180 ماده موثره آفتکش به عنوان قارچکش، حشره کش و علفکش در دنیا مصرف می‌شوند.
نیکدل افزود: براساس آمار موجود کمتر از یک درصد حجم آفتکش‌های مورد استفاده به بدن آفت هدف وارد یا توسط آن مصرف می‌شود، بنابراین ورود بیش از 99 درصد آن به محیط زیست و محصولات غذایی اجتناب‌ناپذیر است.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی گفت: به دلیل نبود آموزش کافی کشاورزان و دامداران و مصرف بی‌رویه سموم، کودهای شیمیایی و داروها به ویژه در زمان نزدیک به برداشت محصول یا کشتار دام به طور قطع مصرف کنندگان در معرض خطر جدی قرار دارند.
نیکدل از بروز آلودگی های شیمیایی مواد غذایی از مزرعه تا سفره گفت و تاکید کرد: این خطرات زمینه ساز بسیاری از بیماری‌های ناشی از غذا و بروز انواع سرطان‌ها به دلیل آلودگی‌های شیمیایی و بیولوژیک مواد غذایی در مراحل مختلف "از مزرعه تا سفره" است.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اذعان داشت: ایجاد آزمایشگاه‌ها به منظور اندازه‌گیری سطح سموم و آفتکش‌ها و عناصر سنگین و نیترات و سایر آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی ضروری است.
احمد بایبوردی افزود: ایجاد قوانین استاندارد برای محصولات کشاورزی به منظور یکپارچه سازی کشاورزی زیستی در کشور در افزایش تولید محصولات ارگانیک تاثیرگذار خواهد بود.
وی از لزوم تصویب علامت تجاری برای محصولات ارگانیک گفت و تشریح کرد: تصویب علامت تجاری به صورت برچسب و نصب آن بر روی محصولات کشاورزی به منظور اطمینان مصرف کنندگان از سالم بودن موادغذایی عاملی برای برقراری ارتباط محصولات ارگانیک با مصرف کننده محسوب می‌شود.
بایبوردی ادامه داد: خرید ماشین آلات لازم برای کشاورزی زیستی می‌توان یاری رسان کشاورزان در تولید محصولات ارگانیک باشد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی یادآور شد: ایجاد فرهنگ مصرفی توسط رسانه‌های عمومی برای تشویق و شناسایی مصرف محصولات زیستی نقشی حیاتی قلمداد می شود.
وی ایجاد فروشگاه‌هایی خاص برای عرضه محصولات زیستی را ضروری دانست و اظهارداشت: ایجاد اماکن و فروشگاه‌های خاص برای عرضه محصولات زیستی ضروری است.
بایبوردی با اشاره ای به کاهش یارانه‌های کود تاکید کرد: کارشناسان کاهش یارانه‌های کود و سم و تخصیص این یارانه‌ها در راستای تولید محصولات زیستی الزامی می‌دانند.
بر اساس این گزارش، کشاورزی ارگانیک یک روش طبیعی در امر تولید محصولات کشاورزی، باغی و دامی است که هماهنگ با طبیعت و زنجیره طبیعی موجودات زنده حاصل می‌شود. مبنای تغذیه گیاهی در سیستم ارگانیک، حفظ و ارتقاء حاصلخیزی خاک و تامین نیاز غذایی و سلامت محصول با استفاده از منابع غیرشیمیایی است.
تهیه و تنظیم: امیر مسعود طایفه سلطانخانی