به طور معمول از واحد شمارش اونس برای اشیاء بسیار گرانبها و قیمتی مانند طلا و سنگ های قیمتی استفاده می کنند و این واحد در یکاها بسیار مهم کاربردی جهانی دارد.
از قضا همین واحد شمارسی را برای " روغن بادام " نیز استفاده می کنند، تا نشان دهند این روغن در حکم طلا ارزش دارد و در بازارها و بورس های مواد غذایی جهان این روغن بادام در حکم همان طلا برای خریداران و فروشندگان ارزشمند است.
این محصول را بیشتر در مواد آرایشی و بهداشتی و درمانی مصرف می کنند و بالاترین مصرف کنندگان روغن بادام در جهان نیز تولیدکنندگان بزرگ مواد آرایشی و بهداشتی است.
اکنون نیز محصولات آرایشی و بهداشتی در جهان یکی از پر درآمدترین کالاهای صنعتی است که مواد اولیه بسیاری از این مواد، محصول ' بادام ' است.
گزارش های جهانی نشان می دهد، در حال حاضر شرکت های بهداشتی و آرایشی نزدیک به ۳۰۰ محصول آرایشی و بهداشتی در سطح جهان را از فرآوری بادام استحصال و روانه بازار می کنند.
افزایش روز افزون صنایع وابسته به محصول بادام در آمریکا برای جلب مشتریان خود در زمینه تهیه انواع لوازم آرایشی پوستی و دارویی، صنایع رب بادام و صنایع جانبی دیگر با ایجاد کنسرسیوم ها و برندهای بزرگ در این کشور، نشان از توجیه اقتصادی این محصول دارد.
برخی کارشناسان مواد غذایی معتقدند که در زمان حاضر ' بادام ' برای آمریکا مثل نفت با ارزش شده است چرا که هر اونس رب خالص بادام از ۸۰ دلار (Price: $51.80) به ۱۲۰ دلار افزایش یافته است و برای این کشور درآمدزایی دارد و این یعنی صنایع وابسته به این محصول به هر قیمتی باید سرپا باشد.
مقالاتی که در زمینه محصولات آرایشی بهداشتی در مجلات (ژورنال) بین المللی صنعت آرایشی و بهداشتی منتشر می شود بخشی از آن به صنعت تولید روغن بادام اختصاص دارد و به ویژگی‌های بادام‌های کشت شده در سراسر جهان می‌پردازد.
بادام زمینی با نام انگلیسی peanut و نام علمی Arachis Hypogaea از تیره یا خانواده حبوبات است که " اندیس یدی " بادام زمینی، در حدود ۸۰ تا ۱۲۰ است و حاوی ۵ درصد اسید میریستیک و ۴/۲ درصد اسید پالمیتیک می باشد.
" اندیس یدی عبارت است از گرم یُد جذب شده توسط ۱۰۰ گرم از نمونه روغن و یا چربی. این اندیس نشان دهنده تعداد پیوندهای دوگانه موجود در نمونه آزمایش است"، در برخی واریته ها، حدود ۱/۲ درصد اسید لینولنیک و ۱/۲ درصد اسید ایکراپنتان در محصول بادام نیز یافت می شود.
انعطاف پذیری روغن بادام در تولید صنایع بهداشتی بسیار بالاست به گونه ای که روغن بادام در درجه حرارت اتاق، مایع می باشد و در دمای ۳۸ درجه، دارای وزن مخصوص ۱/۸ تا ۰/۹ می باشد.
میزان خلوصی این روغن ۸۵ تا ۹۵ است و روغن بادام به عنوان روغن سالاد و همچنین به عنوان روغن هایی که قابلیت امولسیون شدن را داشته باشند محسوب می شود.
از این ترکیبات برای تولید لوازم بهداشتی و آرایشی استفاده می شود و روغن بادام به عنوان یکی از مهمترین محصولات مورد نیاز آرایشی بهداشتی در سطح جهان مورد استقبال کارخانه ها قرار گرفته است.
ایران اکنون به عنوان یکی از تولید کنندگان مهم محصول بادام در سطح جهان پس از آمریکا و اسپانیا مطرح است و توسعه صنایع تبدیلی بادام می تواند، بادامستان های ایران را به عنوان معدن طلا برای کشاورزان مبدل کند.
در حال حاضر، صادرات هر کیلوگرم بادام حدود صدها دلار ارزآوری دارد که این میزان پس از فرآوری و تبدیل به صنایع بهداشتی و آرایشی به هزاران دلار در هر کیلوگرم افرایش می یابد.
اکنون دو میلیون هکتار از اراضی کشورهای پنج قاره دنیا به کشت بادام اختصاص دارد و سالانه ۲.۵ میلیون تن بادام در این باغات تولید و روانه بازار مصرف می شود که در ایران ۱۵۰ هزار هکتار باغ بادام آبی و ۷۶ هزار هکتار باغ بادام دیم وجود دارد، که سالانه ۲۰۰ هزار تن بادام آبی و دیم در کشور تولید می شود و ایران پس از امریکا و اسپانیا رتبه سوم تولید بادام دنیا را داراست.
گسترش صنایع تبدیلی در استان های تولید کننده این محصول، می تواند نقش مهمی در فرآوری این محصول داشته باشد.
در بین استان های کشور نیز هم اکنون چهارمحال و بختیاری بیشترین میزان تولید بادام را در اختیار دارد و بادامستان های این استان می تواند به عنوان گنجینیه ای بزرگ برای استان باشد.
بادام تلخ چهارمحال و بختیاری هم کام هندی ها را شیرین می کند
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری می گوید: تاجران کشور هندوستان مشتری ۹۰ درصد از محصول بادام «مامایی» تولید این استان هستند.
ابراهیم شیرانی افزود: ۶۵ درصد از محصول بادام تولیدی استان را رقم مامایی صادراتی تشکیل می دهد.
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری سطح زیرکشت باغ های بادام استان را ۱۴ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار از این باغ ها به صورت نهال و نابارور است.
وی تصریح کرد: چهارمحال و بختیاری رتبه نخست تولید بادام کشور را دارد و امسال به طور میانگین حدود ۲ تن در هکتار تولید شده است.
مزیت بادام برای چهارمحال و بختیاری
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: بادام یکی از محصولات و مزیت های مهم صادراتی این استان به شمار می رود.
حسین برزگر افزود: سطح زیر کشت باغات استان ۴۲ هزار هکتار است، که ۱۶ هزار هکتار آن معادل ۳۷ درصد باغات به کشت بادام اختصاص دارد.
وی ادامه داد: سالانه ۱۹۰ هزار تن محصولات باغی در این استان تولید می شود، که بادام با تولید ۲۴ هزار تن معادل ۱۲.۵ درصد این تولیدات را شامل می شود.
برزگر، متوسط عملکرد بادام در هر هکتار از باغات استان را ۱.۵ تن اعلام کرد و گفت: این میزان در مقایسه با میانگین عملکرد بادام در باغات کشور که ۸ دهم درصد است، عملکرد ۲ برابری را نشان می دهد.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری، ارزش تولیدات کشاورزی استان را ۳۴ هزار میلیارد ریال در سال اعلام کرد و گفت: بیش از ۷ هزار میلیارد ریال این تولیدات اختصاص به بادام دارد که ۲۲ درصد ارزش تولیدات کشاورزی استان را شامل می شود.
برزگر، بازار هدف صادرات بادام استان را کشورهای حاشیه خلیج فارس، هند، روسیه و پاکستان دانست و افزود: برای رقابت در عرصه تجارت خارجی، علاوه بر تقویت مراکز بسته بندی و تقویت برند بادام استان، باید موفق به کسب استانداردهای تشویقی این عرصه شویم.
وی خاطر نشان کرد: ۱۰ هزار نفر به صورت مستقیم در عرصه تولید و عرضه بادام در استان فعالیت دارند که ۵ درصد کل اشتغال استان را شامل می شود.
ضرورت ایجاد واحدهای دانش بنیان فرآوری روغن بادام
یک پژوهشگر صنایع غذایی و بهداشتی و آرایشی می گوید: چهارمحال و بختیاری با توجه به ظرفیت تولید بادام خود نیازمند ایجاد واحدهای کوچک فرآوری روغن بادام به صورت دانش بنیان است.
مهدیه محمدزاده افزود: برخی از عطاری ها و روغن کشی ها در سالهای دور در این استان به صورت محدود روغن کشی بادام را انجام می داند و این سنت می تواند با تلفیق دانش و فکر جوانان شرکت های دانش بنیان به تولید روغن با کیفیت جهانی در این استان تبدیل شود.
به گفته وی، روغن بادام در همه جهان مشتری خود را دارد و در صورت تولید داخلی علاوه بر ارزآوری می توان بخشی از بارازهای جهانی این صنعت پردرآمد را نیز از آن خود کرد.
چهارمحال و بختیاری با تولید ۲۴ هزار تن بادام در سال رتبه نخست تولید بادام آبی کشور را دارد.
بادام مامایی، شاهرودی ۱۲، ربیعی، بادام سفید و سایر ارقام شاهرودی از ارقام اصلی بادام این استان به شمار می رود.
درخت بادام نسبت به سایر گونه های درختی مقاوم تر و نسبت به آبیاری کم توقع تر است و در شرایط خشکسالی بهترین گزینه برای توسعه باغات محسوب می شود.
چهارمحال و بختیاری با ۱۶۴۱ هزار هکتار مساحت که معادل یک درصد مساحت کشور است دارای ۲۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی، ۳۴۱ هزار هکتار جنگل و بیش از یک میلیون هکتار مرتع است.
از ۲۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی استان که ۱۵ درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده، حدود ۱۴۵ هزار هکتار (۵۹ درصد) آن به کشت محصولات زراعی و حدود ۳۸ هزار هکتار (۱۵ درصد) آن به کشت محصولات باغی اختصاص یافته است و حدود ۶۵ هزار هکتار (۲۶ درصد) آن بصورت آیش است.
در این استان سالانه بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن محصولات کشاورزی تولید می شود که از این مقدار، حدود ۸۲۰ هزار تن (۶۵ درصد) مربوط به محصولات زراعی، حدود ۲۰۰ هزار تن (۱۶ درصد) به محصولات باغی و مابقی به محصولات دام و طیور و کشت گلخانه ای اختصاص دارد.