باتوجه به سیاست های ارزی کشور و نحوه مقابله با تحریم ها چنین به نظر می رسد که در سال آینده فشار بیشتری در انتظار تجارت خارجی ایران است. با روشی که امروز جلو می رویم، در سال آینده به طور طبیعی در تامین ارز لازم برای تجارت خارجی به مشکل برخورده و فکر می کنم صادرات روند کاهش را در پیش بگیرد. به نظر می رسد در حوزه تجارت خارجی دغدغه فعالان اقتصادی بیشتر خواهد شد.
سال 98 سال تنگنای بیشتر برای فروش نفت و دریافت عواید حاصل از آن است. محدودیت هایی که در زمینه حمل و نقل دریایی برای ایران ایجاد شده، تجارت خارجی را بیشتر تحت فشار قرار می دهد. این مشکلات بر بخش تولید هم سرریز می کند. تنگنای مواد اولیه به دلیل تنگنای واردات مشکل را بیشتر می کند. البته صادرات به کشورهایی که با آن ها مرز خاکی داریم ادامه پیدا می کند اما فشار بر تولید به دلایلی که پیشتر به آن اشاره کردم بیشتر می شود.
از سوی دیگر روندی که نقدینگی و نرخ ارز در سال های اخیر طی کرده به کاهش قدرت خرید مصرف کننده انجامیده است. در سال های اخیر نقدینگی به طور لجام گسیخته رشد یافته و نرخ ارز جریان صعودی نرخ تورم را دامن زده است. با توجه به این شاخص ها، تولید از ناحیه قدرت خرید مصرف کننده هم در فشار قرار می گیرد و بسیاری از بنگاه ها چاره ای جز تعدیل نیرو ندارند.
فشاری که در حوزه تجارت خارجی به آن اشاره شد تنها معطوف به فعالیت شرکت های دولتی یا فروش نفت ایران نیست. اخباری از به پیشواز رفتن شرکت های اروپایی در تحریم شرکت های ایرانی و تمایل به عدم همکاری با طرف ایران مخابره شده که بیش از هرچیز باید آن را وابسته به اولویت این شرکت ها دانست. از نظر من رویکرد شرکت های اروپایی در همکاری با شرکت های ایرانی ناشی از تحلیل ریسک از سوی مدیریت آن هاست و طبیعی است که آن ها بازار آمریکا را در اولویت قرار دهند و براساس همین اولویت تصمیم بگیرند.