یکشنبه / ۱۱ تیر ۱۳۹۶ / ۰۹:۲۰
سرویس : کشت و صنعت، باغداری ، گیاهان خوراکی و پروتئین سویا
کد خبر : ۷۱۹۸۰
گزارشگر : ۱۰۰۸
سرویس کشت و صنعت، باغداری ، گیاهان خوراکی و پروتئین سویا

کشاورزی ارگانیک، منبع درآمدی برای کشاورزی ایران می‌شود؟

4 کشور آسیایی که بیشترین سطح زیر کشت را دارند چین، هند، فیلیپین و ویتنام هستند و 4 کشوری که کمترین میزان سطح زیر کشور را انجام می‌دهند، شامل ایران، امارات متحده، قرقیزستان و مالزی می شود. نکته مهم‌تر اینکه سطح زیر کشت ارگانیک ایران طی سال‌های 2012 تا 2013 از 42634 هکتار به 12156 هکتار کاهش‌یافته است. کاهشی که معادل 30478 هکتار و 71.5 درصد می‌شود.

 در میان جهانی که همه‌چیز ماشینی شده به دست آوردن محصولات ارگانیک مزیت به‌حساب می‌آید. محصولاتی که نوید سالم‌تر بودن می‌دهند و افراد حاضرند برای مصرف چندصباحی از آن، قیمت‌های بیشتری هم بپردازند. حالا این محصولات می‌توانند ازنظر اقتصادی، بازاری پرسود محسوب شوند و فعالان این عرصه از آن درآمد کسب کنند؛ اما آمار و ارقام آن در ایران چندان چشمگیر نیست.

بر اساس گزارش‌های منتشرشده، کشاورزی ارگانیک در دنیا رو به افزایش است. موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در گزارشی به بررسی وضعیت کشاورزی ارگانیک در ایران پرداخته است. طبق این گزارش، تقریبا کشاورزی ارگانیک در تمام کشورهای جهان انجام می‌شود و در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه هم رو به افزایش است. طبق آخرین بررسی سازمان‌های ذی‌ربط، کشاورزی ارگانیک گواهی‌شده در سطح جهان در 170 کشور وجود دارد و اراضی کشاورزی ارگانیک 43.1 میلیون هکتار است که سهم ایران از اراضی کشت ارگانیک حدود 19 هزار هکتار است.

با استناد به همین آمار می‌توان گفت که بااینکه پتانسیل‌های زیادی در تولید محصولات باغی و بازار محصولات ارگانیک در ایران وجود دارد، اما کشاورزی ارگانیک آن‌چنان‌که بایدوشاید انجام نمی‌شود. این در حالی است که در بازارهای جهانی، محصولات ارگانیک جایگاه خاص خود را به دست آورده‌اند.

این گزارش همچنین اضافه می‌کند: بحران جمعیت ازیک‌طرف و محدودیت منابع اولیه تولید از طرف دیگر، باعث حرکت کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی صنعتی با عنوان انقلاب سبز از دهه 1950 میلادی شده است. این انقلاب در کشاورزی با ورود فناوری‌هایی نظیر نهاده‌های شیمیایی، ارقام پربازده، روش‌های نوین آبیاری و ماشین‌آلات و ... همراه بوده است. اهداف مورد انتظار از انقلاب سبز، تولید بالای محصولات کشاورزی باهدف تأمین غذای مردم دنیا به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه بود؛ اما تنها کمتر از دو دهه از ورود نهاده‌های شیمیایی و به‌کارگیری آن‌ها به دلیل کاربرد بی‌رویه و نامناسب آن‌ها و برخی فناوری‌های دیگر، فرایند تولید با مشکلات و بحران‌های جدیدی مواجه شد که تبعات آن خیلی بیشتر و حادتر از شرایط عدم دسترسی به این‌گونه فناوری‌ها بوده است.

طبق آنچه این گزارش می‌گوید، ایران هرساله به دلیل استفاده از آب‌های آلوده و یا مصرف کودها و سموم شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی هزینه‌های اجتماعی-بهداشتی برای مصرف‌کنندگان محصولات کشاورزی و دولت در حال افزایش است. مثل زمانی که گفته می‌شود به دلیل عدم توان کنترل پساب‌های کشاورزی، کودها و سموم کشاورزی وارد رودخانه شده و ساکنان بسیاری از شهرها کشور را تهدید می‌کند.

علاوه بر این مشکلات، مصرف کود در بخش کشاورزی بسیار بالاست و سالانه حدود 4.5 میلیون تن است که 87 درصد آن را کودهای اوره-فسفر تشکیل می‌دهد. از طرفی دولت سالانه 800 میلیارد تومان به کود و سموم دفع آفات که درواقع یک سهم مهلک برای سلامت جامعه است، یارانه پرداخت می‌کند.

سطح زیر کشت محصولات ارگانیک در جهان از 11 میلیون هکتار در سال 1999 به 43.1 میلیون هکتار در سال 2013 رسیده است. بیشترین سطح زیر کشت به کشورهای استرالیا با 17.2، آرژانتین با 3.2 و امریکا با 2.2 میلیون هکتار تعلق داشته است. سهم کشت ارگانیک از کل اراضی کشاورزی در جهان 0.98 درصد بوده که بالاترین نسبت را جزایر مالویناس، لیختن‌اشتاین و اتریش به ترتیب با 63.3 درصد، 31 درصد و 19.5 درصد به خود اختصاص داده‌اند.

از طرفی هم در سال 2013 ارزش مصرف سرانه محصولات ارگانیک در سطح جهان 10.05 دلار بوده است. مصرف سرانه سه کشور سوئیس، دانمارک و لوکزامبورگ در این سال با اختلافی فاحش از میانگین جهانی به ترتیب با 273، 212 و 204 دلار، بالاترین مقدار را در جهان نشان می‌دهد.

در گزارش موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی ایران ازنظر سطح زیر کشت ارگانیک با برخی کشورهای آسیایی مقایسه شده است. 4 کشور آسیایی که بیشترین سطح زیر کشت را دارند چین، هند، فیلیپین و ویتنام هستند و 4 کشوری که کمترین میزان سطح زیر کشور را انجام می‌دهند، شامل ایران، امارات متحده، قرقیزستان و مالزی می شود. نکته مهم‌تر اینکه سطح زیر کشت ارگانیک ایران طی سال‌های 2012 تا 2013 از 42634 هکتار به 12156 هکتار کاهش‌یافته است. کاهشی که معادل 30478 هکتار و 71.5 درصد می‌شود.

بر اساس این گزارش، مصرف بیش‌ازحد سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی در تمام دنیا و به‌ویژه در ایران یک معضل عمده بهداشتی است. در ایران سرانه مصرف سم در محصولات کشاورزی به ازای هر نفر 400 گرم است.

همچنین هم بر اساس گزارش سازمان فائو، از تعداد 66 محصول شامل 41 محصول زراعی و 25 محصول باقی بخش کشاورزی جهان، ایران با 7 محصول زراعی و 15 محصول باغی در رتبه‌های اول تا دهم قرار دارد که بر این اساس مقدار قابل‌توجهی از حجم تولیدات جهانی را به خود اختصاص می‌دهد. در حال حاضر تعدادی از این محصولات به‌صورت ارگانیک تولید می‌شوند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به گردو، زیتون، انجیر، خرمان، پسته، گیاهان دارویی، انار و فراورده‌های حاصله از آن، گلاب، زعفران و پسته وحشی اشاره کرد. علاوه بر این آخرین اطلاعات سطح زیر کشت محصولات باغی بالغ‌بر 17 هزار هکتار برآورد شده است که شامل 9 استان و 15 محصول است.

(یکشنبه ۱۱ تیر ۱۳۹۶) ۰۹:۲۰

پست الکترونیک را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید


خبر 1

خبر برگزیده

بازار ارز

سرویس نمایشگاه و همایش‌ها