علاوه بر خودکفایی، می توانیم گندم صادر کنیم

ایران یکبار در سال 83، خودکفایی گندم را جشن گرفت. اما این خودکفایی زیاد دوام نیاورد و طی سال ها به دست فراموشی سپرده شد و حتی واردات گندم به میزان زیادی انجام شد. اما دوباره سال گذشته، دولت خودکفایی گندم را بعد از 12 سال جشن گرفت. خودکفایی که گروهی نسبت به آن شک و شبهه وارد می کنند. درباره خودکفایی گندم با کاوه زرگران، رییس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران گفتگو کردیم.

*سال گذشته دولت یازدهم خودکفایی گندم را برای بار دوم جشن گرفت. این مساله چقدر واقعی است؟

ایران در سال گذشته، حدود 14 میلیون تن گندم تولید داخل داشت که 12 میلیون تن آن توسط مراکز خرید دولتی خریداری شده که حتی اسناد ثبتی هم دارد. با توجه به اینکه نیاز مصرفی کشور به آرد خبازی رقمی حدود 8.5 تا 9 میلیون تن است، قطعا ایران اضافه بر مصرف، تولید گندم داشته و در تولید این محصول خودکفا شده است.

*اما اعداد و ارقامی از واردات گندم همچنان به میان می آید.

مساله و سواستفاده ای که از آمارهای گمرکی به میان می آید و گفته می شود، حدود یک میلیون تن واردات گندم صورت گرفته است که در واقع مربوط به ثبت سفارش های گذشته می شود. افرادی در گذشته ثبت سفارش انجام داده و ارز دولتی آن را هم در گذشته دریافت کرده بودند اما نتوانسته ما به ازای آن گندم وارد کنند. دولت هم که نمی توانست آن ثبت سفارش ها را باطل کند، در نتیجه این ثبت سفارش ها را تمدید کرد و حالا آنها وارد کشور شده است. اما در این میان یک مساله مهم وجود دارد. مصرف ایران بیشتر در آرد خبازی است که گلوتن آن مشخص است که رِنج مخصوصا خبازی است. اما گندمی که وارد شده، گلوتن بالا و مخصوص صنعت بوده است. بنابراین ایران با تولید گندم حدود 3 میلیون تن بالاتر از مصرف داخل همراه بوده است، به این ترتیب کشور در تولید گندم خودکفا شده است.

*این خودکفایی چقدر پایدار است؟

به هرحال گندم ایران به صورت دیم کشت می شود و بخشی از تولید آن به بارندگی ها ارتباط پیدا می کند. اما میزان متوسط بارندگی امسال نشان می دهد که این خودکفایی ادامه دار خواهد بود. علاوه بر اینکه سال 96 را با ذخیره زیادی از سال 95 آغاز کرده ایم. تولید گندم در سال 95، مازاد بر مصرف بوده است و ذخایر ما الان شاید کمی کمتر از حد مصرف سال آینده باشد و برداشت سال 96 هم که به آن اضافه شود، می توان گفت که در پایان فصل زراعی نه تنها خودکفا هستیم، بلکه می توانیم به اندازه مصرف کشور، گندم برای صادرات داشته باشیم.