بخش مهمی از اقتصاد گیلان بر پایه کشاورزی، دامداری، صید ماهی و پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم استوار است. کشت و تولید برنج از مهمترین محصولات کشاورزی استان بوده که از طعم بسیار خوبی نیز برخوردار است.
رابینو، مستشرق انگلیسی، در سال ۱۹۱۱ نوشت: « برنج گیلان از مازندران و استرآباد بهتر است، و چرچیل و ابوت گفته‌اند که در میانه قرن نوزدهم گیلان مجبور بود برای تامین نیاز محلی خود از مازندران وارد کند. این دو دلیل اصلی داشت، اولاً زمین‌داران گیلان برای پاسخ به نیاز فزاینده بازارهای اروپایی، اولویت را به نوغانداری می‌دادند و این فقط در ۱۸۶۰ بود که به علت نابودی کرم‌های ابریشم توسط مرض پبرین، کشاورزان به برنج روی آوردند،؛ ثانیاً گیلان تا ابتدای قرن بیستم و احداث راه رشت-قزوین که آن را به فلات ایران مرتبط کرد، از بقیه کشور ایزوله بود. مانند بسیاری از دیگر فعالیت‌ها، تولید برنج در گیلان به دلیل نیاز بازار روسیه رونق گرفت. در ۱۸۹۲، گیلان 8 میلیون و 899 هزار و600 قران برنج به روسیه صادر کرد».
با توجه به جمعیت ایران، در حال حاضر نیاز کشور به برنج، بیش از میزان تولید است و چندین سال است که برنامه ریزی‌های مختلفی برای خودکفایی برنج کشور تدوین شده است.
برنج گیلان رقیبی قدرتمند برای بهترین برنج‌های دنیا
برنج گیلان به دلیل برخورداری از کیفیت و طعم مناسب قابلیت دارد با بهترین برنج‌های دنیا رقابت کند و جزء محصولات صادارتی با ارزش افزده بالا قرار گیرد. بنابراین لازم است تمهیدات لازم برای رفع نقص‌های هر چند اندک این محصول اتخاذ و اقداماتی اساسی در این راستا انجام شود. یکی از مهمترین مشکلاتی که وجود دارد، نبود یکنواختی در دانه‌های برنج است.
در حال حاضر بیشترین رقم تولید شده برنج گیلان، رقم هاشمی است.
به گزارش گروه دریافت خبر ایسنا و به نقل از روابط عمومی موسسه تحقیقات برنج کشور، از آن‌جا که برنج‌های محلی ایرانی از ذخایر ژنتیکی ارزشمند ایران محسوب می‌شوند، جمع‌آوری، حفظ و نگهداری و احیای این ارقام در کلکسیون ملی ایران از ضروریات حفظ ذخایر ژنتیکی و ژرم پلاسم ملی برنج است.
برنج سفید گیلان باید یکنواخت شود
در ادامه این گزارش آمده است، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشور در تولید برنج سفید، عدم خلوص برنج سفید و غیریکنواختی آن است.
بخش زیادی از این عدم خلوص به‌دلیل استفاده از بذور خود مصرفی توسط کشاورزان است، لذا با هدف خالص و یکنواخت سازی برنج سفید و ترویج استفاده از بذور دارای برچسب تایید (لیبل‌دار) به جای بذور خود مصرفی، برای اولین بار در کشور موسسه تحقیقات برنج کشور اقدام به خالص سازی و تولید بذور نوکلئوس و پایه‌ای ارقام محلی کرده است.
خالص سازی تولید سایر ارقام محلی برنج نیز در دستور کار این موسسه قرار دارد.
با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی، مقرر شده است که تولید بذور ارقام مختلف در جهت کاهش استفاده از بذور خود مصرفی و ترغیب کشاورزان به استفاده از بذور گواهی شده و لیبل‌دار توسعه یابد./ ایسنا