احتمال تعطیلی تنها کارخانه کنسانتره و فرآوری زرشک ایران

اینک بزرگترین کارخانه کنسانتره و فرآوری زرشک کشور که سال 1389 در شهرک صنعتی شهرستان قائنات به بهره برداری رسید، امسال به دلیل کمبود نقدینگی در فصل برداشت حاضر به خرید دست رنج کشاورزان خراسان جنوبی نیست.

این واحد سال های قبل با خرید محصول باغداران تا حدودی توانسته بود دغدغه کشاورزان را کم کند، حالا خطر تعطیلی و احتمال توقف خط تولید این واحد تولیدی را تهدید می کند.

با وجود آغاز فصل برداشت محصول زرشک در خراسان جنوبی و نیاز کشاورزان به فروش تازه محصول، کارخانه خوشه سرخ قائن برنامه ای برای خرید زرشک ندارد.

کار برداشت محصول زرشک در خراسان جنوبی از مهر ماه در سطح 14 هزار و 228 هکتار نهالستان های این گیاه شروع و تا آبان ماه ادامه دارد، با توجه به اهمیت این محصول راهبردی در اقتصاد شرق ایران بهره برداران نگران فروش نرفتن محصول خود هستند.

ارزش اقتصادی 16 هزار و 500 تن محصول زرشک استان در سال زراعی 95- 94 که نصیب 30 هزار بهره بردار می شود، یکهزار و 567 میلیارد ریال برآورد می شود .

در سال گذشته نیز 14 هزار و 999 تن محصول زرشک به ارزش یک هزار و 379 میلیارد ریال در استان برداشت شده است .

زرشک یکی از مهمترین گیاهان غذایی و دارویی ایران است که خراسان جنوبی تولید 98 درصد زرشک کشور را در اختیار دارد.

پارسال علی رادمندی، رییس هیات مدیره این کارخانه در نامه ای به جواد هروی، نماینده شهرستان های زیرکوه و قائنات در مجلس شورای اسلامی درخواست پیگیری تسهیلات کرده و نوشته بود، خط تولید کارخانه در آستانه تعطیلی است. 

نوروزی مدیر این کارخانه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، سرمایه گذار اصلی کارخانه را مرکز اسناد انقلاب اسلامی ذکر کرد و گفت: این واحد با هدف کمک به کشاورزان ایجاد شد.

وی ادامه داد: علاوه بر محصول زرشک، انار، آلبالو، انگور و خرما هم فرآوری می شود اما هدف اصلی تاسیس کارخانه همان فرآوری زرشک است.

این فعال اقتصادی با بیان اینکه این واحد از بدو شروع کار در سال 1389 تاکنون با کمبود نقدینگی مواجه بود، تاکید کرد: امسال مشکل نقدینگی حادتر از سال های قبل هست.

نوروزی عنوان کرد: امسال مقداری آلبالو و انگور خریداری شد ولی پولی برای خرید زرشک موجود نیست.

وی با اشاره به اینکه این کارخانه از ابتدا کمتر از ظرفیت اسمی کار می کرد، گفت: در حال حاضر این واحد خیلی کمتر از ظرفیت اسمی کار می کند.

مدیرکارخانه مذکور گفت: سالهای گذشته برای دریافت تسهیلات به تعدادی از بانکها معرفی شدیم، مهمترین مشکل پیچ و خم اداری بانکهاست که سررسید تعدادی از وام ها فرا رسیده است.

وی اضافه کرد: امسال مسئولان قولی برای پیگیری مشکل نداده اند، انتظار داریم برای حل مشکل چاره اندیشی کنند و پیگیر تخصیص تسهیلات با سود پایین باشند و در پرداخت تسهیلات قبلی نیز مهلت بدهند.

به گفته نوروزی بیمه 33 کارگر که در کارخانه فعالیت دارند،امسال پرداخت شد.

وی با اشاره به انباشته شدن محصول دو سال گذشته در انبار کارخانه ، یادآور شد: مقداری از محصول به فروش رفت و بخشی در انبار موجود است.

گفته می شود از سال گذشته 100 میلیارد ریال کنسانتره زرشک در انبار انباشته شده است.

مدیر کارخانه مذکور ادامه داد: امسال بخشی از محصول به ارمنستان، کره جنوبی و روسیه صادر شد و اگر مسئولان برای حل مشکل چاره اندیشی نکنند، فصل خرید زرشک از دست خواهد رفت.

همچنین جواد درزی ، مدیرعامل شرکت کشت و صنعت خوشه سرخ شرق افزود: در دو سال گذشته محصول زرشک خریداری شد، امسال هم در حد توان خرید خواهیم کرد.

وی بیان کرد: در سال های قبل کنسانتره زرشک کمتر در جامعه شناخته شده بود و با گذشت زمان به صورت تدریجی برای مصرف این محصول در جامعه تبلیغ و فرهنگ سازی شده و امسال مقداری از تولید به خارج صادر شد.

درزی با بیان اینکه کمبود نقدینگی مشکل اغلب واحدهای تولیدی است گفت: خرید محصول زرشک از کشاورز نقدی است و ظرفیت تولید کنسانتره واحد 13 تن در ساعت است.

وی با بیان اینکه این کارخانه با 400 میلیارد ریال سرمایه گذاری احداث شد، تاکید کرد: در صورت رفع مشکل نقدینگی، برای خرید محصول از کشاورزان و فروش کنسانتره زرشک مشکلی نداریم.

رییس شورای اسلامی شهرستان قائنات نیز افزود: برای بررسی مشکل کارخانه کنستانتره و فراوری زرشک از خط تولید این واحد در 19 مهرماه امسال بازدید شد.

محمدرضا قرائی گفت: سال قبل برای خرید زرشک از کشاورزان قول اختصاص 60 میلیارد ریال تسهیلات داده شد که از این رقم 25 میلیارد ریال مصوب شد که پنج میلیارد ریال آن اختصاص یافت.

رییس شورای اسلامی شهرستان قائنات در ادامه افزود: راه اندازی این واحد کمک بزرگی به اقتصاد شرق ایران کرده است که امروز خرید نکردن زرشک، مشکل زیادی برای بهره برداران ایجاد کرد.

به گفته قرائی با مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی خراسان جنوبی برای حل مشکل رایزنی شده که قول تشکیل جلسه اضطراری داده شد.

وی با بیان اینکه با تعطیلی کارخانه واسطه ها کنترل بازار زرشک کشور را به دست خواهند گرفت، افزود: باید مشکل به صورت اضطراری، توسط نمایندگان و مسوولان استان خراسان جنوبی رفع شود.

رییس شوراهای اسلامی خراسان جنوبی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه در زمینه فرآوری پنج طلای سرخ( زرشک، عناب، زعفران، انار، خرما) استان اقدام مناسبی انجام نشد و کارخانه امسال تنها توانسته بدهی کشاورزان را پرداخت کند.

این مسئل با بیان اینکه فصل برداشت زرشک یک ماه است و توقف خرید به ضرر تولید کننده و به نفع دلال است خواهان ورود وزارت جهاد کشاورزی برای حل مشکل شد.

یک کشاورز قائنی هم افزود: برای فروش زرشک به کارخانه مراجعه کرد و با پاسخ امسال خرید نداریم رو به رو شد.

محمد حسین رضایی با اشاره به اینکه سالهای قبل فروش محصول به کارخانه نقدی بود یادآور شد: به دلیل نداشتن بارگاه برای خشک کردن زرشک و توقف خرید محصول، مجبور است، محصول را با قیمت بسیار پایین به دلال بفروشد.

این کشاورز قائنی با اشاره به اینکه برخی دلالان زرشک را 10ماهه خرید می کند، گفت: در حال حاضر بیمه کشاورزی جوابگوی محصول بعد از برداشت نیست و بعضا به دلیل رگبار پاییزی احتمال خسارت زیاد است.

به گفته وی سال قبل به دلیل خرید نکردن کارخانه بخشی از محصول در اثر بارش های رگبار پاییزی از دست رفت.

میانگین تولید زرشک از هر هکتار پنج تا هشت تن است این رقم در مزارع نمونه به 15 تا 20 تن می رسد.

هرکیلو زرشک تازه در محل تولید 30 هزار ریال خرید و فروش می شود و هزینه تولید هر کیلو گرم 24 هزارریال است. قیمت این محصول در بازار شهر بیرجند 400هزار ریال است.

مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان درمیان پیشتر اعلام کرده بود برای جلوگیری از ورود دلالان به بازار زرشک، خرید توسط تعاونی های 'خرد زنان' در دستور کار قرار دارد.