صبح امروز کرمعلی قندالی رئیس سازمان امور عشایر ایران در نشست مطبوعاتی که در محل این سازمان برگزار شد، در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه این سازمان در برنامه توسعه کشاورزی، احداث گلخانه و کارهای زنبورداری چقدر موفق بوده است، گفت: حوزه گلخانه یک فعالیت نو در کشور محسوب نمی‌شود اما در جامعه عشایری فعالیتی نو به شمار می‌رود.
وی افزود: در این مورد بجز کارهایی که در استان سیستان و بلوچستان انجام شده در عرصه گلخانه کار وسیعی صورت نگرفته است.
رئیس سازمان عشایر کشور اظهار داشت: یک پروژه تحت عنوان مجتمع کشاورزی و دامپروری داریم که در آن حداقل 100 هکتار گلخانه و 120 واحد دامپروری تعریف شده است و مطالعات آن در حال انجام است و در برنامه ششم هم یکی از تاکیدات ما استفاده از روش‌های نوین کشاورزی است.
قندالی اظهار داشت: در حوزه زنبورداری هم در 6 سال گذشته حدود 12 هزار و 353 کیلو عسل تولید کرده‌ایم.
وی در ادامه با بیان اینکه باید یک روز در تقویم کشور با نام عشایر ثبت شود اظهار داشت: جامعه عشایری به عنوان یک جامعه سوم در کشور تعریف شده است و با حدود 212 هزار خانوار و یک میلیون و 198 هزار از 104 ایل و 552 طایفه تشکیل شده است.
رئیس سازمان عشایر اظهار داشت: حوزه قلمرو عشایر حدود 59 درصد کل کشور است و منظور ییلاق، قشلاق و مسیر کوچ است.
* عشایر 20 درصد مواد پروتئینی کشور را تولید می‌کنند
قندالی تصریح کرد: عمده جایگاه اقتصادی عشایر وابسته به دام و دامداری است و حدود 24 میلیون واحد دامی متعلق به جامعه عشایری است و 28 درصد دام سبک کل کشور را به خود اختصاص داده‌اند و 20 درصد تولید مواد پروتئینی از تولیدات سالانه جامعه عشایری به شمار می‌رود.
وی افزود: شیر، پشم، صنایع دستی هم بخش زیادی از اقتصاد مردم عشایر را به خود اختصاص می‌دهد و حدود 32 میلیون هکتار مراتع متعلق به جامعه عشایری است و و تقریبا مراتع خوب و متوسط ما هنوز در حیطه عشایر است.
رئیس سازمان عشایر با بیان اینکه شواهد و مستندات موجود نشان می‌دهد که هنوز مراتع خوب کشور در حوزه عشایر قرار دارد، گفت: عشایر نهایت دقت را در نگهداری و حفاظت و استفاده از مراتع به عمل می‌آورند.
قندالی بیان داشت: حدود 580 هزار هکتار از اراضی کشاورزی آبی و دیم مربوط به جامعه عشایر است و حدود 516 میلیون تن تولیدات دامی و کشاورزی عشایر را تشکیل می‌دهد.
وی تصریح کرد: سازمان امور عشایر به عنوان یک سازمان متولی امور عشایر وظایف متفاوتی را به عهده دارند و برنامه‌ریزی‌ها توسط ستاد مرکزی انجام می‌شود و بخش اجرا که منجر به بهره‌برداری از پتانسیل‌های جامعه عشایر می‌شود توسط خود مردم انجام می‌شود.
قندالی بیان داشت: هدف اصلی سازمان امور عشایر ارائه خدمات به منظور بهبود شاخصه‌های انسانی از لحاظ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است و در این راستا این سازمان برنامه‌هایی را در کل کشور اجرا می‌کند.
* 80 درصد کوچ مکانیزه انجام می‌شود
وی افزود: سازمان بحث ساماندهی کوچ و اسکان را بر عهده دارد و جمعیتی بالغ بر یک میلیون و 200 هزار بین ییلاق، قشلاق و مسیر کوچ به صورت سنتی و مکانیزه (ماشینی) تردد می‌کنند که البته بیش از 80 درصد کوچ به صورت مکانیزه انجام می‌شود.
* سالانه یک میلیون و 200 هزار مترمکعب آب به مناطق عشایر نشین حمل می‌شود
رئیس سازمان امور عشایر با بیان اینکه یکی از شاخص‌ترین خدمات این سازمان بحث تأمین آب عشایر است، اظهار داشت: تأمین آب از طریق آبرسانی سیار و همچنین منابع آب تأمین می‌شود و سالانه حدود یک میلیون و 200 هزار مترمکعب آب به مناطق عشایر حمل و به مصرف انسان و دام می‌رسد و بخشی هم از طریق منابع طبیعی تأمین می‌شود.
قندالی بیان داشت: احداث، نگهداری و مرمت راه‌های ایل‌رو از وظایف سازمان عشایر است که حدود 56 هزار کلیومتر طول جاده‌های عشایر است که عمدتا در مناطق صعب‌العبور واقع شده‌اند.
وی افزود: سازمان امور عشایر تأمین سوخت فسیلی را برای عشایر به عهده دارد و در این راستا سالانه از طریق احداث جایگاه سوخت فسیلی و حمل کپسول‌های گاز با قیمت شهر در مناطق عشایر انجام می‌شود و البته در سال‌های اخیر برای استفاده از انرژی باد و خورشیدی در مناطق عشایری هم فعالیت‌های خوبی آغاز شده است.
رئیس سازمان عشایر با بیان اینکه اسکان عشایر امری اجباری نیست، گفت: عشایر داوطلبانه متقاضی اسکان می‌شود و ما بعد رسیدن متقاضیان به حد کافی مطالعه شناخت را در عملیات اجرایی اسکان انجام می‌دهیم و مکان‌یابی لازم بر اساس ظرفیت‌های کانون انجام می‌شود و بعد از تهیه زیرساخت‌ها داوطلبان در یک مکان اسکان می‌یابند.
وی افزود: اسکان بدون فراهم کردن زمینه تولید و اشتغال از لحاظ سیاست‌های سازمان معنا ندارد و در درجه اول تولید و اشتغال مدنظر سازمان است.
* کوچ یک جاذبه گردشگری است
رئیس سازمان امور عشایر با بیان اینکه کوچ باید به عنوان یک میراث معنوی و تمدنی حفظ شود اظهار داشت: از این موضوع باید در مباحث گردشگری استفاده کنیم زیرا نوع زندگی عشایر و مراسم و مناسک دارای یک ویژگی‌های خاصی است که در مباحث گردشگری می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: در سه برنامه گذشته 80 هزار خانوار در کانون‌های اسکان استقرار یافته‌اند و در اصل جمعیت سرریز جامعه عشایر اسکان می‌یابند و از حالت کوچ‌نشینی خارج می‌شود.
رئیس سازمان امور عشایر بیان داشت: در زنجیره تولید در یکی دو سال گذشته موفقیت‌های خوبی داشته‌ایم و این زنجیره که از سال 91 شروع شده است و در قانون بودجه یک درصد از منابع ورودی صندوق به عنوان تسهیلات در زنجیره تولید فقط به جامعه عشایری اختصاص می‌یابد و تا آخر سال امیدواریم از این محل 300 میلیارد تومان در زنجیره تولید گوشت قرمز مصرف شود.
وی افزود: در سال 92 در کل کشور 125 میلیارد تومان اعتبار تملک دارایی داشته‌ایم و علیرغم کمبود منابع حدود 51.56 درصد آن تخصیص یافت که حدود 63 میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافت و از این محل 1400 پروژه با مقیاس کوچک وبزرگ اجرا شد.
* عشایر بزرگترین پدافند غیر عامل به شمار می‌روند
قندالی با بیان اینکه بزرگترین پدافند غیرعامل کشور عشایر هستند، اظهار داشت: عشایر در دورترین نقاط کشور حضور دارند و این موضوع امنیت مملکت را تأمین می‌کند.
وی افزود: هر چادر عشایر یک بنگاه اقتصادی و یک خاستگاه امنیتی و فرهنگی به شمار می‌رود زیرا انواع تولیدات مواد لبنی و پروتئینی و صنایع دستی در چادرهای عشایر تولید می‌شود.
رئیس سازمان امور عشایر اظهار داشت: عشایر محیط‌بانان واقعی به شمار می‌روند و میتوان گفت هر 200 هزار خانوار عشایر به عنوان محیط بان و حافظ منابع امنیتی و طبیعی کشور به شمار می‌روند.
وی افزود: تشکل‌های تأثیرگذاری در جامعه عشایر وجود دارد و یکی از آنها صندوق توسعه بخش کشاورزی و عشایری است که این صندوق عمری 8 ساله دارد و در این 8 سال خدمات زیادی را ارائه کرده است.
قندالی اظهار داشت: این صندوق الان با 18 میلیارد تومان فعالیت می‌کند و در این 8 سال بیش از 300 میلیارد تومان تسهیلات به اعضا داده‌اند.
وی در در ادامه این نشست در خصوص مسیر کوچ عشایر و مشکلاتی که در مسیر کوچ دارند، اظهار داشت: براساس صراحت قانون مصوب شورای انقلاب در سال 1359 واگذاری ایل‌راه‌ها مطلقا ممنوع است ولی طی سال‌های گذشته افراد حقیقی و حقوقی بعضا با ظاهر قانونی و غیرقانونی مسیر ایل‌راه‌ها را تصرف کرده‌اند.
* احداث زیرگذر و روگذر در مسیرهای مسدود شده عشایر
قندالی بیان داشت: چند اقدام در این راستا انجام شده که یکی مصوبه‌ای از کمیسیون زیربنایی دولت گرفته شد به منظور تأمین مسیرهایی که به هر دلیلی مسدود شده مخصوصا اطراف کلانشهرهایی مثل تهران، شیراز و سایر شهرها و وزارت مسکن و شهرسازی موظف شد که نسبت به احداث زیر گذر و روگذر اقدام کنند و در چندین مورد این کار انجام شده است.
وی افزود: همچنین نقشه راه عشایر در حال تهیه است که با انجام آن و مشخص شدن مسیر و آگهی آن در روزنامه رسمی این محل رسما به عنوان محل معارض مطرح می‌شود و میتوان بعد از آن بحث‌های امکان‌پذیر را احیا کرد.
قندالی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه سازمان امور عشایر در مقابل ممانعت‌هایی که سازمان‌های دیگر از جمله اجازه ندادن احداث حمام و ... برای عشایر ایجاد می‌کند چه کارهایی انجام داده است، گفت: در این راستا دو مصوبه مؤثر برای ارائه خدمات توسط سایر دستگاه‌ها به عشایر داریم که یکی شورای عالی عشایر و مصوبه شورای عالی انقلاب است که همه دستگاه‌های مرتبط را موظف کرده که در چه زمینه‌ای فعالیت کنند.
وی افزود: در سال 1384 هم آئین‌نامه ساماندهی مصوب شد که این آئین‌نامه به عنوان میثاق و قانون اساسی جامعه عشایر به شمار می‌رود و برای تمام دستگاه‌ها بر اساس شاخص‌های موجود خدماتشان تعریف شده است.
فارس