اثنی عشری _عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور - با تاکید بر لزوم معرفی روش بهینه تولید بهداشتی دوغ شتر به شترداران، گفت: از آنجایی که عمده مناطق ایران امکان استفاده از محصولات ارزشمند شتر را ندارند، می توان با تولید محصولات لبنی شتر با ماندگاری بالا نه تنها نقش مثبتی بر زندگی اقتصادی و اجتماعی در سیستم کشاورزی و عشایری نواحی خشک ایران برداشت، بلکه این امکان وجود دارد که عموم مردم را از خصوصیات منحصر به فرد آن بهره مند کرد.
وی، با اشاره به اینکه شیر شتر به دلیل حضور اسیدهای آمینه باند شده غیرپروتئینی به سهولت توسط میکروارگانیسم ها هضم می شود، گفت: این محصول، دارای اثرات درمانی متعددی بر انواع سرطان ها، هپاتیت، آلرژی و فشار خون، اثرات هیپوگلیسیمیک و کاهنده کلسترول خون، کنترل کننده دیابت و خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی است.
این محقق ادامه داد: تولید چال (دوغ شتر) که به صورت سنتی در استان گلستان صورت می گیرد، به شیوه کاملا سنتی از شیر پاستوریزه نشده در یک مشک پوستی، کوزه و یا ظروف خاص تهیه می شود. به همین دلیل بهینه سازی آن ضروری است.
اثنی عشری افزود: در تهیه این دوغ، شیر تازه به شیر کشت داده شده در کوزه افزوده می شود که این موضوع احتمال آلودگی میکروبی را در آن بالا می برد و امکان بروز عفونت های گوارشی و بیماری ها و مسمومیت غذایی را افزایش می دهد. در همین راستا نتایج حاصل از آزمایشات میکروبی انجام شده در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، آلودگی بالای کپک و مخمر در نمونه های سنتی دوغ شتر را ثابت کرد.
وی معتقد است از آنجایی که تخمیرهای سنتی به صورت کنترل نشده انجام می گیرد، باعث رشد میکروارگانیسم های بیماری زا، عوامل فساد و گاها ایجاد طعم نامناسب خواهد شد. بنابراین تولید محصولات تخمیری بهداشتی متنوع از شیر شتر می تواند یکی از راه های اقتصادی ساده در بهبود حیات اجتماعی شترداران باشد.
این عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، با اشاره به گرم شدن زمین و خشکسالی های پیش بینی شده در آینده، لزوم استفاده از دام های مقاوم به شرایط آب و هوایی و کم آب نظیر شتر به عنوان یکی از منابع تامین کننده نیاز غذایی انسان را غیر قابل انکار دانست و عنوان کرد: از طرفی با افزایش رشد جمعیت و کاهش تولید سرانه شیر، لزوم توجه به منابع پروتئینی جایگزین شیر گاو اهمیت پیدا می‌کند که با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی ایران و مستعد بودن آن جهت پرورش شتر، تولید شیر از این حیوان قابل توجه است.
محقق بخش تحقیقات فرآوری محصولات دامی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، گفت: براساس آمار فائو در سال ۲۰۲۰، میزان تولید شیر شتر در جهان، حدودا ۳ میلیون و ۱۴۹ هزار تن و در آسیا بیش از ۲۶۱ هزار تن برآورد می شود.
وی افزود: با توجه به عدم اعتماد مردم به محصولات کارخانه ای و تمایل مردم به مصرف محصولات سنتی بهداشتی، تقاضا بر مصرف مواد غذایی سنتی حاصل از شتر رو به افزایش است.
اثنی عشری، در پایان ابراز امیدواری کرد که با آغاز تولید بهداشتی و نیمه صنعتی دوغ شتر، گام مثبتی در سلامت عموم مردم برداشته شود.