دو شهرستان فاروج و شیروان از جمله استان هایی هستند که جایگاه ویژه ای را به لحاظ تولید انگور کشمشی و تولید کشمش به خود اختصاص داده اند بطوریکه اگر در این موقع از سال به روستاهای این دو شهرستان سری زده شود کارگرها در حال جمع آوری انگور و انتقال آن به مکان هایی است که برای پهن کردن جهت تولید انگور در نظر گرفته شده است اما اگر پای درد و دل تولیدکنندگان کشمش این مناطق بنشینیم متوجه خواهیم شد که دل خوشی از تولید این محصول ندارند.
چاره ای جزء تبدیل انگورهای کشمشی به کشمش نداریم
مکتب دار یکی از تولیدکنندگان کشمش در خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه ۴.۵ هکتار تاکستان انگور کشمشی دارد، گفت: سالانه در شرایط خوب تولید، ۳۰ تن کشمش در این تاکستان تولید می شود.
وی افزود: انگورها بعد از جمع آوری و داخل تیزآب قرار داده می شود و سپس در بر روی کیسه هایی که بر روی زمین پهن شده، گذاشته می شوند تا به وسیله نورآفتاب خشک و تبدیل به کشمش شوند.
مکتب دار با اشاره به وضعیت تولیدکنندگان کشمش در استان اظهارکرد: وضع این تولیدکنندگان خوب نیست چراکه وضع کشمش تولید شده مناسب نیست.
وی تصریح کرد: در حال حاضر به هیچ عنوان هزینه های تولید کشمش با قیمت این محصول به هیچ عنوان همخوانی ندارد، هزینه خرید سم، کود و ... چندین برابر شده اما دریغ از یک ریال افزایش قیمت در کشمش.
این تولیدکننده کشمش خاطرنشان کرد: هیچ چاره ای نداریم تا انگورهای تولید شده را تبدیل به کشمش کنیم وگرنه خراب می شوند؛ تولید کشمش هزینه بالایی دارد و اگر قیمت های این محصول به همین منوال پیش رود، تاکستان ها خشک می شوند.
قیمت کشمش امسال کمتر از دو سال گذشته
چمنی یکی دیگر از تولیدکنندگان کشمش در خراسان شمالی که سطح زیرکشت تاکستان خود را شش هکتار عنوان کرد همچنین در گفت و گو با ایسنا ادامه داد: به طور میانگین سالانه حدود ۳۰ تن کشمش در این تاکستان ها جمع آوری می شود که کشمش های تولیدی توسط واسطه خریداری می شوند.
وی تصریح کرد: باید دلال و واسطه در چرخه خرید و فروش محصولات کشاورزی وجود داشته باشد چراکه بسیاری از کشاورزان توان تحویل مستقیم محصولات خود را به مشتری ندارند اما باید نظارت های لازم نیز وجود داشته باشد تا به قیمت های دلخواه محصول کشاورز خریداری نشود.
چمنی خاطرنشان کرد: علاوه بر آن در حال حاضر هزینه های تولید همراه با تورم در حال افزایش است اما در محصولات کشاورزی برعکس عمل می شود.
وی گفت: در دو سال گذشته هر کیلوگرم کشمش را با قیمت ۲۰ هزار تومان در سال گذشته ۱۲ و امسال با قیمت ۱۵ هزار تومان به فروش می رسانم.
چمنی خاطرنشان کرد: قیمت کشمش در سال جاری حتی به قیمت دو سال گذشته نیز نرسیده است اما قیمت خود چند برابر شده است؟ و یک باغدار هم اکنون مجبور است برای برداشت انگور از تاکستان به کارگر مرد ۱۲۰ تا ۱۵۰ و به کارگر زن ۷۰ هزار تومان پرداخت کند.
نبود توان مالی برای ساخت بارگاه های تولید کشمش
منصوری از دیگر تولیدکنندگان کشمش در خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا، سطح زیرکشت تاکستان های خود را چهار هکتار بیان کرد و گفت: در حال حاضر در سطح سه هکتار برداشت انگور انجام می شود و در نیم هکتار نیز عملیات سرشاخه کاری به منظور تولید ارقام جدید انگور کشمشی در حال انجام است.
وی افزود: مشکل قیمت فروش محصول از یک سو و عدم توانایی باغدار برای توسعه کار از سوی دیگر، آن ها را رنج می دهد.
منصوری با بیان اینکه در حال حاضر بعد از اینکه انگور از تاکستان ها جمع آوری می شوند بر روی کیسه هایی که بر روی زمین پهن شده، قرار داده می شوند تا خشک شوند، ادامه داد: در واقع زمان برداشت انگور کشمشی از مهرماه است اما باغداران ۱۰ روز قبل از این زمان شروع به برداشت و تولید انگور می کنند چراکه می ترسند در مهرماه بارندگی و باد وجود داشته باشد که آن ها موجب خراب شدن محصول کشمش می شود به همین علت زودتر برداشت کرده و در زیرنور آفتاب قرار می دهند تا زودتر خشک و تبدیل به کشمش شوند.
وی بیان کرد: علاوه بر آن کشمش پهن شده در زیرآفتاب ممکن است شبنم صبحگاهی بزند که به طور کلی رطوبت بر روی طعم و رنگ کشمش تاثیرگذار است.
این تولیدکننده کشمش تصریح کرد: اگر بارگاه های تولید کشمش وجود داشته باشد، کشمش در زیرسایه خشک و تبدیل به کشمش می شود که در این صورت از مزه و رنگ بهتری نیز برخوردار است.
وی بیان کرد: با این اوضاعی که کشاورز دارد از یک سو افزایش هزینه های تولید و از سوی دیگر قیمت پایین محصول، توان اقتصادی در کشاورز باقی نمی ماند که بتواند بارگاه برای تولید محصول ایجاد کند.
کج انگوری، کشمش خاص خراسان شمالی
دکتر علی دادار رئیس بخش زراعی و باغی مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، گفت: کج انگوری یک نوع از کشمش های مویز است که فقط در خراسان شمالی تولید می شود.
وی افزود: این نوع از کشمش از نوع انگور کلاهداری و در منطقه بدرانلوی بجنورد تولید می شود.
به گفته دادار این نوع از کشمش دارای حبه های درشت، کشیده و دارای نیم دانه است.
وی توضیح داد: اگر این نوع از انگور در زیرسایه خشک شود رنگ آن قرمز و اگر در زیرسایه تبدیل به کشمش شود طلایی رنگ می شود.
قیمت کشمش خراسان شمالی تحت تاثیر استان های بزرگ تولیدکننده این محصول
تشکری معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، گفت: خراسان شمالی رتبه پنجم تولید انگور را دارد و همین امر نیز سبب شده تا کشمش یکی از محصولات مهم تولیدی در این استان باشد.
وی افزود: سالانه ۱۰۰ هزار تن انگور کشمشی در این استان تولید می شود که میزان تولید کشمش به ۲۰ تا ۲۲ هزار تن می رسد.
تشکری ادامه داد: ۸۰ تا ۹۰ درصد از کشمش تولیدی نیز از استان خارج می شود.
وی در ارتباط با قیمت محصول کشمش در خراسان شمالی اظهارکرد: قیمت کشمش در خراسان شمالی به شدت موثر از استان های بزرگ تولیدکننده کشمش همچون قزوین و ... است و در سال هایی که فروش و صادرات این محصول در آن استان ها خوب باشد این استان نیز از آن ها تاثیر می پذیرد.
این مقام مسئول بیان کرد: قسمت اعظم کشمش تولیدی در این استان توسط تجار استان های بزرگ صادرکننده کشمش خریداری و توسط آن ها نیز به فروش می رسد، بنابراین کشمش خراسان شمالی با برند سایر استان ها در حال فروش است.
صادرات کشمش خراسان شمالی با برند کشمش سایر استان ها
وی تاکیدکرد: یکی از اقدامات مهمی که می توان برای رفع مشکلات فروش کشمش در این استان انجام داد این است که کشمش خراسان شمالی برند مخصوص خود را داشته باشد و با این برند به فروش برسد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی تصریح کرد: کشمش تولیدی در این استان از کیفیت بسیاری بالایی برخوردار بوده و استانداردهای لازم را دارد، بنابراین باید تولیدکنندگان کشمش در قالب اتحادیه و یا تشکل، برند کشمش استان را تدوین کرده و با این برند محصول خود را به فروش برسانند.
وی گفت: در سال ۹۶همایش انگور در این استان برگزار شد و بعد از آن با معرفی انگور خراسان شمالی، هم اکنون انگور تولیدی در این استان با نام همین استان در سایر استان ها و خارج کشور به فروش می رسد.
تشکری با اشاره به اینکه کیفیت کشمش برای مشتری خارجی از اهمیت بسیار بالایی برخودار است، افزود: انجام اقداماتی همچون توسعه سرشاخه کاری در باغات به منظور ارقام جدید انگور کشمشی، ایجاد بارگاه ها و انجام طرح فراز در تولید انگور در این امر موثر است.
وی ادامه داد: هم اکنون طرح هایی وجود دارد که برخی از ارقام انگور با انجام طرح داربستی بر روی داربست تبدیل به کشمش می شوند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم برند ارگانیک را برای کشمش تولیدی استان دریافت کنیم قیمت این محصول به دو تا سه برابر افزایش خواهد یافت.
به گفته وی ۱۲ درصد از اقتصاد کشاورزی خراسان شمالی به انگور بستگی دارد.