کسری ۷ساله تجارت غذایی

کارنامه هفت ساله تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در ۱۰ ماه منتهی به دی از سال ۹۰ تا ۹۷ از سوی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران منتشر شد. ارقام نشان می‌دهد تراز وزنی و تجاری طی این هفت سال همواره منفی بوده است. اما در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۵ در تراز تجاری، فاصله صادرات و واردات کاهش یافته و در تراز وزنی این کاهش را در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۰ می‌بینیم.

براساس این گزارش، در سال ۹۰، مقدار صادرات ۲ میلیون و ۸۸۹ هزار تن به ارزش ۴ میلیارد و ۳۸۸ میلیون دلار بوده است. وزن واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در این سال به ۱۰ میلیون و ۵۳۱ هزار تن رسیده که ارزشی معادل ۸ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار را تجربه کرده است. بر این اساس تراز وزنی در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۰ منفی ۷ میلیون و ۶۴۲ هزار تن رقم خورده و تراز تجاری نیز در این مدت منفی ۳ میلیارد و ۷۴۶ میلیون دلار بوده است.

وزن صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در سال ۹۱ معادل ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار به ثبت رسیده است. اما در بخش واردات، کالاهایی به وزن ۱۷ میلیون و ۷۵۴ هزار تن و به ارزش ۱۱ میلیارد و ۳۱۸ میلیون دلار در ۱۰ ماه منتهی به دی ۹۱ از سایر کشورها خریداری شده است. بنابراین تراز وزنی در این سال منفی ۱۴ میلیون و ۱۵۴ تن و تراز تجاری نیز منفی ۶ میلیارد و ۲۱۸ میلیون دلار است. در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۲، صادرکنندگان ۳ میلیون و ۳۰۹ هزار تن محصولات کشاورزی و صنایع غذایی را به ارزش ۴ میلیارد و ۲۳۶ میلیون دلار به بازارهای هدف صادر کردند و در مقابل، واردات ۱۳ میلیون و ۹۱۴ هزار تن از همین گروه کالایی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۸۷ میلیون دلار در کارنامه تجارت خارجی کشور در ۱۰ ماه منتهی به دی ۹۲ ثبت شده است. بر این اساس، تراز وزنی در این مدت زمان، منفی ۱۰ میلیون و ۶۰۵ هزار تن و تراز تجاری نیز منفی ۶ میلیارد و ۲۵۱ میلیون دلار بوده است.

مقدار صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۳ معادل ۴ میلیون و ۵۲۵ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۶۴۰ میلیون دلار بوده است. همچنین مقدار واردات در این دوره معادل ۱۸ میلیون و ۶۸۰ هزار تن به ارزش ۱۰ میلیارد و ۳۰۶ میلیون دلار ثبت شده که نشان می‌دهد تراز وزنی در این بازه زمانی منفی ۱۴ میلیون و ۱۵۴ هزار تن و تراز تجاری نیز منفی ۴ میلیارد و ۶۶۶ میلیون دلار بوده است. مقدار صادرات در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۴ رقمی معادل ۴ میلیون و ۴۹ هزار تن به ارزش ۴ میلیارد و ۹۵۳ میلیون دلار بوده و واردات نیز وزنی معادل ۱۴ میلیون و ۹۹۹ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد و ۵۲۱ میلیون دلار داشته است. بنابراین در این بازه زمانی تراز وزنی منفی ۱۰ میلیارد و ۹۵۰ میلیون تن و تراز تجاری منفی ۲ میلیارد و ۵۶۷ میلیون دلار رقم خورده است.

مقدار صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در سال ۹۵ رقمی معادل ۵ میلیون و ۱۰۷ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۲۰۶ میلیون دلار در کارنامه تجاری ۱۰ ماهه این سال ثبت شده است. همچنین ۱۴ میلیون و ۴۵۳ هزار تن از این گروه کالایی به ارزش ۷ میلیارد و ۳۷۶ میلیون دلار در همین مدت زمان وارد کشور شده و تراز وزنی منفی ۹ میلیون و ۳۴۶ هزار تن و تراز تجاری منفی ۲ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلاری را رقم زده است.

در ۱۰ ماه منتهی به دی ۹۶ نیز صادرات ۴ میلیون و ۹۲۵ هزار تن محصول کشاورزی و صنایع غذایی به ارزش ۵ میلیارد و ۵۲۶ میلیون دلار و واردات ۱۵ میلیون و ۶۳۴ هزار تن از این گروه کالایی به ارزش ۸ میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار ثبت شده است. تراز وزنی در این بازه زمانی منفی ۱۰ میلیون و ۷۰۹ هزار تن و تراز تجاری منفی ۳ میلیارد و ۲۲۵ میلیون دلار بوده است. در ۱۰ ماه منتهی به دی سال ۹۷ نیز مقدار صادرات ۵ میلیون و ۷۰۴ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۴۶۵ میلیون دلار بوده و واردات ۱۵ میلیون و ۹۱۵ هزار تن کالا به ارزش ۸ میلیارد و ۳۵۱ میلیون دلار ثبت شده است. بنابراین تراز وزنی در این بازه زمانی منفی ۱۰ میلیون و ۲۱۱ هزار تن و تراز تجاری منفی ۲ میلیارد و ۸۸۶ میلیون دلار است.
صادرات ۱۰ ماهه ۹۷

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه‌های درختی به ارزش یک میلیارد و ۲۰۶ میلیون دلار با سهم ۲۲ درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی به ارزش یک میلیارد و ۲۷ میلیون دلار با سهم ۱۹ درصد، شیر و فرآورده‌های آن به ارزش ۵۱۱ میلیون دلار با سهم ۴/ ۹ درصد، زعفران ۲۹۴ میلیون دلار با سهم ۴/ ۵ درصد و ماهی و میگو به ارزش ۲۷۷ میلیون دلار با سهم ۱/ ۵ درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. عمده‌ترین مقاصد صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (از نظر ارزش) به کشورهای عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، ترکیه، ویتنام، ترکمنستان و آلمان صورت گرفته است که در مجموع حدود ۷۷ درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند.

براساس آمارها، متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی در این بازه زمانی ۹۳۲ دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی غیرنفتی کشور (۳۸۳ دلار) ۱۴۳ درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در ۱۰ ماه امسال ۵۴ هزار و ۸۹ ریال و متوسط کل ارزش گمرکی هر دلار صادرات غیرنفتی کشور ۵۱ هزار و ۹۷۷ ریال بوده است.
واردات ۱۰ ماهه ۹۷

مقدار واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در ۱۰ ماه امسال ۱۵ میلیون و ۹۱۵ هزار تن با ارزش ۸ میلیارد و ۳۵۱ میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن ۲/ ۶۱ درصد و از نظر ارزش ۴/ ۲۳ درصد کل واردات کشور را شامل می‌شود. ارزش واردات در این مدت ۶/ ۴ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع نیز ۶/ ۱۲ درصد کمتر از میانگین سال‌های برنامه پنجم توسعه بوده است. اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در ۱۰ ماه سال ۹۷، شامل ذرت به ارزش یک میلیارد و ۶۳۹ میلیون دلار با سهم ۶/ ۱۹ درصد، برنج به ارزش یک میلیارد و ۱۰۸ میلیون دلار با سهم ۳/ ۱۳ درصد، دانه سویا به ارزش ۹۷۵ میلیون دلار با سهم ۷/ ۱۱درصد، روغن نباتی به ارزش ۷۸۶ میلیون دلار با سهم ۴/ ۹ درصد، گوشت قرمز به ارزش ۶۲۵ میلیون دلار با سهم ۵/ ۷ درصد، کنجاله دانه‌های روغنی به ارزش ۵۰۶ میلیون دلار با سهم ۱/ ۶ درصد، جو به ارزش ۴۷۹ میلیون دلار با سهم ۷/ ۵ درصد و انواع میوه به ارزش ۳۳۴ میلیون دلار با سهم ۴ درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که درمجموع حدود ۳/ ۷۷ درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می‌شوند.

متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی بخش کشاورزی در ۱۰ ماه سال‌جاری، ۵۲۵ دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی کل کشور (۱۳۷۲ دلار) حدود ۶۲ درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی ۴۱ هزار و ۸۲۵ ریال و متوسط ارزش گمرکی هر دلار برای کل واردات کشور ۴۱ هزار و ۵۸۷ ریال بوده است. کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل امارات متحده عربی ۸۲۷، هند ۷۹۷، سوئیس ۶۷۷، سنگاپور ۶۲۷، هلند ۵۸۱، فدراسیون روسیه ۴۳۷، ترکیه ۴۲۷، انگلستان ۳۵۰، برزیل ۳۲۳، پاکستان ۲۱۹ و آلمان ۲۰۸ میلیون دلار بوده که در مجموع ۵/ ۶۵ درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند.

(یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸) ۱۰:۴۷