علیرضا عزیزاللهی مدیرعامل اتحادیه دامداران با بیان اینکه سازمان حمایت باید پاسخگوی افزایش قیمت محصولات لبنی در بازار باشد، اظهار کرد: اگرچه بخشی از افزایش قیمت محصولات لبنی مربوط به شیرخام است، اما افزایش نرخ شیرخام به حدی نبوده که ظرف مدت سه ماه قیمت محصولات لبنی را تا دو برابر گران کند.
وی افزود: علی رغم آنکه بسیاری از کارخانه‌های لبنی موضوع کمبود تولید شیرخام را دلیل اصلی افزایش قیمت لبنیات اعلام می‌کنند، اما کمبود شیرخام صحت ندارد و کارخانه های لبنی برای اظهارات خود باید مستندات ارائه دهند.
عزیزاللهی ادامه داد: با توجه به آنکه دام موجود زنده است، از این رو نمی توان افزایش یا کاهش قیمت شیرخام را منوط به میزان تولید دانست چرا که تولید شیرخام تنها با کاهش جمعیت دامی و سرانه تولید دستخوش تغییر و تحولات قرار می گیرد و این گونه نیست که تولید شیرخام در صنعت دامپروری به فوریت افزایش یا کاهش یابد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه تولید شیرخام مثل روال سال‌های گذشته در حال انجام است، بیان کرد: طبق آمار، تولید شیرخام گاوداری های صنعتی سالانه 7 تا 8درصد افزایش دارد به طوریکه تولید از سه میلیون و 400 هزارتن در سال 94 به 5 میلیون و 200 هزارتن در سال جاری رسیده است.
به گفته وی، تولید شیرخام درگاوداری های صنعتی کاهش پذیر نیست، مگر آنکه بیماری و تلفات سنگینی در بخش ایجاد شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران با اشاره به اینکه 48 درصد تولید شیرخام مربوط به دامداری‌های روستایی و عشایری است، افزود: کاهش و افزایش تولید شیرخام در بخش دامداری های روستایی و عشایری مستلزم اطلاعات و آمار است، از این رو بی دلیل نباید افزایش یا کاهش قیمت شیرخام را به میزان تولید ارتباط دهیم.
وی با اشاره به اینکه 90 درصد تولید شیرخام در بخش دام سنگین اتفاق می افتد، بیان کرد: با توجه به آنکه گوسفند و بز شیر چندانی تولید نمی‌کند، بنابراین طبق آمار میزان کشتار دام سنگین در اواخر سال 96 و سال 97 در کشتارگاه ها افزایش نیافته است که بخواهیم موضوع نوسان قیمت را به تولید ارتباط دهیم.
عزیزاللهی متوسط کشتار دام در کشتارگاه ها را یک میلیون و 300 هزار راس اعلام کرد و افزود: این رقم بدان معناست که کشتار غیر استانداردی در بخش دام سنگین رخ نداده است، از این رو کاهش تولید شیرخام پایه و اساس علمی ندارد.
این مقام مسئول ادامه داد: بررسی های میدانی از 170 تا 180 دامداری صنعتی نشان می دهد که تولید شیرخام حدود 7درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است.
به گفته وی از دوماه گذشته در پی نوسان قیمت شیرخام، موضوع کاهش تولید شیرخام میان صنایع لبنی مطرح شد درحالیکه قیمت تحت تاثیر عوامل دیگر با نوساناتی در بازار روبرو شده است.
ادعای کارخانه های لبنی صحت ندارد/ جذابیت صادرات با نوسان نرخ ارز
عزیزاللهی در پاسخ به این سوال که چرا کارخانه های لبنی ادعا می کنند که دامداران نمی توانند شیر مورد نیاز شان را تامین کنند، اظهار کرد: در سال‌های گذشته بخش عمده شیرخام به محصولات لبنی تبدیل می شد و تنها سالانه 600 تا 700 هزارتن از محصولات تولیدی به بازارهای هدف صادر می شد، درحالیکه امسال به دنبال نوسان نرخ ارز، انگیزه صادرکنندگان برای صادرات بالا رفت.
مدیرعامل اتحادیه دامداران از کاهش صادرات محصولات لبنی در 6ماهه ابتدای امسال خبر داد و گفت: با توجه به ممنوعیت صادرات شیرخشک، بخشی از شیرخام تولیدی پس از تبدیل به شیر خشک و محصولات لبنی به صورت غیر رسمی از کشور خارج می شود.
وی در ادامه افزود: در شرایط کنونی روزانه 2500 تن شیرخام جذب کارخانه های لبنی می شود که بخشی از این میزان پس از تبدیل به فرآورده های لبنی در داخل مورد استفاده قرار می گیرد و بخش دیگر به سبب جذابیت صادرات از مسیرهای مختلف از کشور خارج می شود.
به گفته عزیزاللهی با وجود آنکه هر کیلو پنیر در کشور عراق 4 دلار معادل60 هزار تومان داد و ستد می شود، از این رو این موضوع منجر به ایجاد رقابت در بین صادرکنندگان شده است.
این مقام مسئول با اشاره به چالش های پیش روی صادرات بیان کرد: با توجه به بازگشت ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما، تصور ما بر آن است که صادرات از طریق مسیرهای غیر رسمی انجام می شود چرا که در آن صورت صادرکنندگان می توانند ارز خود را به صورت آزاد وارد کشور کنند.
وی از افزایش تقاضای کارخانه ها برای خرید شیرخام از دامداران خبر داد و گفت: تا سال گذشته، حدود 6.5 میلیون تن شیرخام در کارخانه های لبنی مورد استفاده قرار می گرفت، اما امسال به سبب افزایش انگیزه کارخانه ها برای صادرات، تقاضای آنها به 8 میلیون تن رسیده است که درنهایت این ازدیاد تقاضا، موضوع قیمت شیرخام را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
عزیزاللهی با اشاره به اینکه کاهش تولید شیرخام معنا و مفهوم ندارد، افزود: با توجه به افزایش رقابت کارخانه ها برای جذب شیرخام، اتحادیه به دنبال آن است تا نگذارد قیمت از حدی بالاتر رود چرا که این امر خانوارها را برای خرید با مشکلاتی روبرو می کند.
قیمت شیرخام تابع کیفیت است
مدیرعامل اتحادیه دامداران درباره آخرین وضعیت قیمت شیرخام بیان کرد: قیمت مصوب هر کیلو شیرخام در سال 93، یک هزار و 440 تومان بود که علی رغم پیگیری های صورت گرفته این نرخ تا سال 96، ثابت بود و درنهایت موجب شد تا دامداران دچار ضرر و زیان شوند.
وی ادامه داد: از ابتدای سال، ستاد تنظیم بازار قیمت هر کیلو شیرخام را با افزایش 9 درصدی یک هزار و 570 تومان اعلام کرد که این نرخ به سبب رشد چشمگیر هزینه های تولید معتدل نبود و به همین خاطر از ابتدا اجرایی نشد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه قیمت شیرخام تابع کیفیت است، افزود: هم اکنون متوسط قیمت هر کیلو شیر 4.5 درصد چربی،3.5 درصد پروتئین و بار میکروبی پایین 2 هزار و 250 تا 2 هزار و 300 تومان و شیرهای با کیفیت کمتر 1800 تومان است.
عزیزاللهی در پایان با اشاره به اینکه بخش عمده شیر تولیدی درجه یک نیست، تصریح کرد: با توجه به آنکه گاوداری های صنعتی و بزرگ عمدتا شیر کیفی و درجه یک تولید می کنند و شیر بخش روستایی و عشایری کیفیت پایین تری دارد، از این رو بخش عمده شیر درجه یک گاوداری ها برای تولید شیرخشک مصرفی نوزاد مصرف می شود.