اسماعیل خاتمی‌مقدم با اشاره به اینکه صنعت لبنیات از تیرماه دچار چالش عمده شده است و به صورت کلی شیر خام به لحاظ کیفیت از دسترس خارج و هم قیمت افزایش یافته است، اظهار کرد: فلسفه این کمبود این است که کارخانه‌ها در فصل تابستان 10 تا 15 درصد افت تولید شیر دارند و در این فصل به کف عرضه و تقاضای شیر می‌رسیم.
وی با بیان اینکه هر عاملی که این کمبود را افزایش دهد قیمت را به چالش می‌کشاند، افزود: متاسفانه امسال از تیرماه نیز علاوه بر این میزان حداقل روزی 3 هزار تن شیر در تولید پودر شیرخشک استفاده می‌شود که به مصرف این محصول دامن زده است.
خاتمی‌مقدم اضافه کرد: باید بگوییم بر خلاف اینکه تولید کاهش یافته است اما اثرات یک ماهه کاهش به این زودی نمایان نمی‌شود؛ از تیرماه امسال به صورت متوسط 3 هزار تن شیر توسط برخی افراد به پودر خشک تبدیل می‌شود، اما این پودر به صورت لبنیات در اختیار مصرف کننده قرار نمی‌گیرد.
وی با اعلام اینکه بخشی از پودرخشکی که در ماه‌های اخیر تولید آن افزایش یافته است صادر می‌شود و به دلیل اختلاف قیمت ارز، صادرات شیر خشک رونق گرفته است، گفت: برای لبنیات و شیر خشک مبنای دلار 4 هزار و 200 تومانی در نظر گرفته می‌شود و به دلیل صادرات به کشورهایی مانند عراق و افغانستان از برگشت دلار به بانک معاف‌اند و دلار با قیمت آزاد به کشور باز می‌گردد و این امر موجب شده است اختلاف قیمت دو برابری ایجاد شود.
نائب رئیس انجمن صنایع غذایی استان مازندران با اشاره به اینکه متاسفانه امروز صادرکنندگان شیر خشک مدیران و واحدهای صنایع لبنی نیستند بلکه تجاری هستند که متوجه این فرصت شدند و طبیعتا شیرها را جمع‌آوری کرده و به شیر خشک تبدیل می‌کنند، خاطر نشان کرد: به دلیل اینکه اختلاف ارز بسیار زیاد است، تجار شیر را نقدی خریداری می‌کنند و وقتی دولت قیمت شیر را هزار و 750 تومان و قیمت لبنیات را برپایه این قیمت محاسبه کرده است، به نتیجه می‌رسیم که به دلیل تقاضای زیاد شیر خشک و اختلاف ارز، متقاضیان مصرف شیر در کشور افزایش یافته است و نیز در این مدت ذخایر استراتژیک شیر خشک کشور نیز پایین آمده است.
وی افزود: شیرخشک به عنوان ماده اولیه صنایع لبنیات مورد استفاده قرار می‌گیرد، امروز در شرایط فعلی که به دلیل ایام تابستان کاهش تولید شیر وجود دارد، بخش مهمی از شیر تولیدی کشور به صورت پودر تولید و صادر می‌شود، این امر موجب شده است شیر خشک در کشور هم به قیمت 18 هزار تا 20 هزار تومان یعنی با به دو برابر قیمت به فروش برسد. کارخانه دار در این شرایط چون شیر خشک ابزار تولید است نیز مجبور می‌شود شیرخشک را گران‌تر بخرد.
خاتمی‌مقدم با بیان اینکه در شرایطی که تجار شیر را نقدی خریداری می‌کنند و کارخانه‌دارها هم به شیر و هم شیرخشک نیاز دارند، جدال قیمتی نیز ایجاد می‌شود چون هر دو گروه تجار و لبنیات تمایل به خرید شیر دارند، تصریح کرد: نتیجه آن این شده است که کاهش تولید لبنیات در کشور رخ دهد.
وی با اشاره به اینکه شرکت‌های لبنی از اول مردادماه تمام ساختارها را برای تعدیل نیرو تنظیم کردند تا تعدیل نیرو داشته باشند، گفت: لیست تعدیل نیروی واحدهای تولیدی آماده شده است، برخی واحدها تا پایان مردادماه مقاومت می‌کنند اما برخی شرکت‌های بزرگ مقاومت نکردند و تعدیل نیرو را آغاز کرده اند.
اما نقش دستگاه های دولتی در این میان چیست؟
وزارت جهادکشاورزی و صنایع و معادن، صنایع و معادن وقتی شیر را مشمول قیمت‌گذاری کردند، چرا شیر خشک مشمول قیمت‌گذاری نشده است؟ چرا وقتی کشور درگیر کمبود شیر است جلوی صادرات شیر خشک و لبنیات گرفته نمی‌شود؟
در این حوزه راهکار نیز وجود دارد؛ ایجاد دسترسی عملی دامداران به علوفه وارداتی با ارز یارانه‌ای(درحال حاضر مکانیزم های توزیع عولفه و نیز محدودیت قدرت خرید نقدی دامداران امکان دسترسی بلاواسطه دامداران را به علوفه یارانه‌ای نمی‌دهد)، باید مدنظر وزارت جهادکشاورزی قرار گیرد.
تامین شیرخشک ذخیره استراتژیک کشور از طریق واردات و ذخیره‌سازی در انبارهای زیرنظر دولت باید صورت گیرد تا بتوان در این زمینه تولید را ادامه داد.
جلوگیری موقت از صادرات شیرخشک و چه بسا لبنیات، در صدورتی که تداوم صادرات همچنان در دستور کار است بهتر است مابه التفات ارزش دلار یارانه‌ای و آزاد قبل از صادرات اخذ شود. البته وزیر صنعت امروز در نامه‌ای صادرات شیرخشک را ممنوع اعلام کرده است که قدم مهمی برای تولید به واحدهای تولید لبنیات به شمار می‌رود.
ضروری است شیر خشک داخلی هم مانند لبنیات بر پایه شیر هزار و 570 تومان قیمت قیمت‌گذاری و تعزیراتی شود. برخورد تعزیراتی مناسب و عادلانه با عوامل تولید شیرخام، صنایع لبنی، تولیدکنندگان شیرخشک که قیمت های مصوب را رعایت می‌کنند.