کم آبی و خشکسالی به طور طبیعی نیاز به نهاده های کشاورزی از جمله پلاستیک ، استفاده از تیلر و تراکتور برای شخم و آب تخت کردن و تامین سوخت موتور پمپ های چاههای کشاورزی را دوچندان کرده و اکنون افزایش نرخ این نهاده ها بویژه سموم کشاورزی تا 2 برابر سال قبل برنجکاران مازندران تحت فشار قرار داده است .
بررسی میدانی از بازار شهرهای مختلف مازندران نشان می دهد که در حال حاضر قیمت انواع پلاستیک مواد کهنه و نو برای پوشش خزانه برنج و کرت شالیزارها از کیلویی 60هزار ریال پارسال به 75 هزار ریال در سال جاری رسیده است.
در سال زراعی جاری شالیکاران به منظور حفظ و ماندگاری بیشتر آب در زمین های برنجکاری ،علاوه بر اینکه تعداد دفعات شخم وشیار را با تراکتور بیشتر کردند، پوشش تمام کرت ها با پلاستیک را باید انجام بدهند.
همچنین علاوه بر بالا رفتن 40 تا 50 درصدی قیمت قطعات یدکی تیلر و تراکتور ،دستمزد استفاده از تراکتور برای شخم و شیار و آب تخت کردن یک هکتار از چهار میلیون و 500 هزار ریال سال پیش ،امسال به 6میلیون و 500هزار ریال افزایش یافت.
** افزایش بیش از 90درصدی قیمت سموم
بررسی ها نشان می دهد در حال حاضر قیمت سم دیازینون 5 و 10 درصد 10 کیلویی ،یک میلیون و 100 هزار ریال است که برای هر هکتار 20 کیلو مصرف می شود ،درحالی که قیمت این سم سال پیش 600هزار ریال بود.
همچنین قیمت هر لیتر سم علف کش بوتا کلر (ماچتی ) از 190تا 210هزار ریال سال پیش امسال به 280هزار ریال رسیده است.
یر اساس اعلام جهاد کشاورزی متوسط استفاده از علف کش در هر هکتار برنجکاری سه لیتر است.
منصور مهربانی یکی از شالیکاران روستای احمد چاله پی بابل که مشغول خرید سم ساقه خوار و پلاستیک بود ، گفت : به دلیل کمبود آب ، استفاده از پلاستیک جهت پوشش کرت ها با هدف ماندگاری بیشتر آب ضروری است و امسال همه کشاورزان ناچار به خرید پلاستیک هستند.
وی با بیان اینکه امسال به ازای هر کیلو گرم پلاستیک مواد نو باید ه7 هزار ریال پرداخت کند ، افزود : این رقم نسبت به سال پیش 15هزار ریال گران تر شده است.
وی متوسط مصرف پلاستیک برای هر هکتار را 30 تا 40 کیلو گرم اعلام کرد و گفت : هر چند در سه سال گذشته با تدابیر دولت علاوه بر ثبات قیمت های نهاده ها ، نرخ فروش برنج نسبت به هزینه تولید برای کشاورزان رضایبخش بوده است ، اما به نظر می رسد امسال هزینه تولید خیلی بالاتر برود.
این کشاورز برنجکار به افزایش دستمزد بابت شخم و شیار و آب تخت کردن اراضی شالیزاری هم اشاره کرد و گفت : برای آماده شدن زمین شالیزاری جهت نشا کاری ، چهار مرحله شخم و شیار صورت می گیرد که دستمزد هر هکتار آن امسال به 6میلیون 500 هزار ریال رسیده است.
وی نسبت به حدود 2 برابر شدن قیمت سم ساقه خوار دیازینون نیز انتقاد کرد و افزود : این سم را پارسال 600 هزار ریال خریدیم اما اکنون به یک میلیون و 100هزار ریال رسیده است.
کرم ساقه خوار مهم ترین آفت برنج است که در فصل زمستان به صورت کرم (لارو) در علف های هرز خشک حاشیه مزارع مخفی است و در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به شفیره تبدیل می شود و پس از چند روز از شفیره ها پروانه خارج شده و با تخم گذاری روی شالی در خزانه و یا بوته های نشا شده در زمین اصلی ، موجب آلودگی و منجر به خسارت هایی در شالیزارها می شود.
یکی از فروشندگان سموم کشاورزی در آمل ضمن تایید گران شدن 500 هزار ریالی سم دیازینون در سال جاری ، گفت : هرچند کمبودی در این نوع سم مشاهده نمی شود اما قیمت آن از کارخانه بالا رفته است.
مجید موسوی افزود : از آنجائی که بیشتر سموم کشاورزی با ماده موثره وارداتی در داخل کشور تولید می شود، گفته شده که محدودیت در واردات ماده موثره سموم ، نوسانات نرخ ارز و شرائط سیاسی ایران در عرصه بین المللی چنین شرائطی را به وجود آورده است.
وی قیمت یک لیتر سم علف کش بوتاکلر را 280 هزار ریال اعلام کرد و ادامه داد: این نوع سم که بسیار نیز کاربرد دارد، سال پیش 190 تا 210 هزار بوده است.
**80درصد ماده موثره سموم کشاورزی وارداتی است
مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با تائید افزایش قیمت انواع سموم بویژه سم کرم ساقه خوار دیازنیون و علف کش بوتاکلر گفت : از آنجائی که 80 درصد ماده موثره انواع سموم کشاورزی وارداتی است، به دلیل تحریم ها و نوسانات نرخ های ارزی ، قیمت این سموم 30 تا 50درصد افزایش یافت.
عبدالرحمن زاغی با بیان اینکه تنها 15تا 20 درصد سموم کشاورزی به صورت آماده مصرف وارد کشور ،می شود، اضافه کرد: بقیه سموم مورد نیاز کشور با واردات ماده موثره با ترکیبات مشخص آماده مصرف می شود.
**کاهش سطح مبارزه بیولوژیکی علیه کرم ساقه خوار برنج
مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی مازندران با ابراز تاسف گفت : درحالی شاهد افزایش 50 درصدی قیمت سم دیازینون هستیم که سطح مبارزه بیولوژیکی با استفاده ازحشرات مفید در زمین های شالیزاری استان از 46هزار هکتار سال قبل به 22هزار و 500هکتار کاهش یافته است.
وی با توضیح اینکه به دلیل کمبود اعتبار مبارزه بیولوژیکی با استفاده از حشرات مفید علیه آفت کرم ساقه خوار برنج روند کاهشی دارد ، افزود : به طوری که سطح مبارزه در سال 94 بیش از 42 هزار و 500 هکتار ، سال 95 بیش از 38هزار و 500 هکتار ، سال 96 بیش از 33 هزار و 500 هکتار و امسال به 22هزارو 500 هکتار کاهش یافت.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت : با توجه به اهمیت مبارزه بیولوژیک و نقش آن در کاهش مصرف سموم شیمیایی ،سلامت محصولات کشاورزی و سلامت جامعه، اعتبارات اجرای کنترل بیولوژیک در مقایسه با اهمیت سلامت، کم و ناچیز است.
وی با بیان اینکه هر چند یارانه سموم حذف شده و توقع می رود تا یارانه مبارزه بیولوژیکی با آفات محصولات کشاورزی افزایش بیابد، گفت : گفته شده که دولت با مشکلات جدی مالی مواجه بوده و قادر به حمایت بیشتر نیست.
مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه اکنون 60 درصد هزینه مبارزه بیولوژیک را دولت و 40 درصد را کشاورز پرداخت می کند ، افزود : انتظار می رود با توجه به افزایش قیمت سموم برنجکاری ، حداقل مبارزه بیولوزیکی علیه کرم ساقه خوار برنج بیشتر می شده است.
در حال حاضر شالیکاران مازندران مشغول آب تخت کردن زمین های شالیزاری و در برخی از مناطق نیز عملیات نشاکاری هستند.
مازندران 230 هزار هکتار اراضی شالیکاری دارد و سالانه با تولید بیش از یک میلیون تن برنج سفید ، حدود 42درصد برنج کشور را تامین ی کند.