کشاورزان سالهاست که به سبب افزایش هزینه های تولید از جمله آب، سوخت، کود، سم، بذر، کارگر و اجاره زمین سود چندانی عایدشان نمی شود، به طوریکه در اغلب موارد، هزینه ها بر درآمدشان پیشی دارد.
با وجود آنکه در چند سال اخیر دولتمردان به منظور رونق صادرات و حمایت از کشاورزان از اصلاح زنجیره تولید تا توزیع، اجرای الگوی کشت مناسب ، افزایش بهره وری در هکتار، توسعه آبیاری های قطره ای و مکانیزاسیون سخن به میان آوردند، اما واقعیت چیز دیگری است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که کشاورزی خرده مالکی، بورکراسی های دست و پاگیر بانک ها برای اعطای تسهیلات، نبود بازار منسجم و جولان دلالان از جمله سنگ های پیش روی توسعه بخش کشاورزی به شمار می رود که این امر با انتقاد کشاورزان روبرو شده است.
برخی از کشاورزان می‌گویند؛ با وجود زحمتهای فراوان تولید، چالش های بسیاری پیشِ روی کشاورزان است و دولتمردان برای رفع این موانع باید راهکارهایی به کار گیرند تا کشاورزان نسبت به ادامه تولید دلسرد نشوند.
علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی درخصوص مشکلات اصلی گندمکاران اظهار کرد: با وجود گذشت چهار ماه از کشت سال زراعی جدید، هنوز نرخ خرید تضمینی گندم اعلام نشده است، این امر سردرگمی کشاورزان و نبود برنامه مسنجم تولید در سال های آتی را به دنبال دارد.
وی افزود: با توجه به آنکه سیاست خرید تضمینی گندم یکی از معیارهای مهم حمایت از تولیدکنندگان به شمار می رود، که بی توجهی دولت نسبت به این موضوع می تواند، پایداری تولید و خودکفایی گندم را تحت تاثیر خود قرار دهد.
خان محمدی ادامه داد: براساس قانون خرید تضمینی، همه ساله دولت موظف به افزایش نرخ خرید تضمینی براساس تورم است و به نظر می‌رسد افزایش جزئی قیمت یکی از دلایل تاخیر اعلام نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید است.
این گندمکار نمونه با اشاره به اینکه صدای کشاورزان به گوش مسئولان نمی رسد، بیان کرد: با وجود آنکه کشاورزی یکی از بخش های مهم اقتصادی به شمار می رود، اما نبود حمایت های لازم و در نهایت از دست دادن انگیزه کشاورزان، می تواند ضربه مهلکی به منابع آبی و خاکی و ناپایداری تولید وارد کند.
وی ادامه داد: با وجود آنکه کشاورزان بدون پشتوانه مالی قادر به پرداخت هزینه های خود نیستند، این امرمی تواند بر مشکلاتی از قبیل کیفیت پایین محصول و از دست دادن پایداری تولید دامن بزند.
مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به راهکارهای موثر در افزایش کیفیت تولید گندم تصریح کرد: سیاست خرید تضمینی و قیمت تضمینی بر مبنای کیفیت یکی از عوامل مهم ارتقای بهره وری، افزایش کیفیت و پایداری تولید به شمارمی رود.
توسعه مکانیزاسیون امری مهم در کاهش ضایعات
علیقلی ایمانی رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران اظهار کرد: در سال های اخیر، وزارت جهاد کشاورزی به منظور خودکفایی گندم اقدام به توزیع بذر گواهی شده در بین کشاورزان کرده است که این امر تا حدی در ارتقای تولید و عملکرد در بخش موثر بوده است.
وی با اشاره به اینکه ادوات و ماشین آلات مورد نیاز برای توسعه مکانیزاسیون در بخش فراهم نشده است، افزود: با توجه به بهبود شرایط مکانیزاسیون نسبت به سال های گذشته و تاثیرگذاری ماشین آلات در توسعه کشت گندم، انتظار می رود که اعتبارات بیشتری نسبت به این امر اختصاص یابد.
ایمانی ادامه داد: در شرایط کنونی، تولید گندم به سبب بالا بودن هزینه ها برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد، در حالیکه وزارت جهاد با ارتقای عملکرد و کاهش ضایعات می تواند بهره وری در بخش را به منظور افزایش درآمد تولیدکنندگان افزایش دهد.
رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران تصریح کرد: با ارتقای عملکرد در واحد می توان بخشی از سطوح کشت گندم را به منظور خروج از وابستگی به تولید دانه های روغنی اختصاص دهد.
انتقاد از نبود ماشین آلات مناسبِ برداشت کلزا
احد کیهانی فر کلزا کار نمونه نبود ماشین آلات مناسب را مهم ترین مشکلات پیش روی تولید دانست و اظهار کرد: ماشین آلات مناسب برداشت کلزا در کشور وجود ندارد، به همین دلیل همه ساله در زمان برداشت حدود 30 تا 40 درصد محصول تولیدی به هدر می رود.
وی با انتقاد از تاخیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی در پرداخت غرامت، افزود: با وجود آنکه در سال زراعی گذشته، سرما به بخشی از مزارع خسارت وارد کرد، اما تا کنون بیمه خسارت کامل تولیدکنندگان را پرداخت نکرده است.
کیهانی فر با اشاره به دلایل موفقیت تولید در کشت کلزا بیان کرد: مدیریت در تمامی مراحل تولید اعم از نحوه کاشت، داشت و برداشت، آمادگی زمین و تاریخ شروع کشت در افزایش عملکرد در واحد سطح تاثیر بسزایی دارد.
این کشاورز نمونه میزان برداشت در هر هکتار را 15 تا 20 تن اعلام کرد.
تجهیز باغات زیتون به آبیاری قطره ای، میسر نیست
باقر شفیعی زیتون کار نمونه با انتقاد از شرایط سخت گیرانه بانک ه برای اعطای تسهیلات به کشاورزان تاکید کرد: با توجه به بحران منابع آبی و خشکسالی های اخیر، درخواست های مکرری مبنی بر تجهیز باغات به آبیاری قطره ای داشتیم که مسئولان به سبب شور بودن و آهک دار بودن آب از پرداخت این تسهیلات امتناع می کنند.
به گفته وی؛ با توجه به هزینه های بالای تولید ، امکان تجهیز باغات به آبیاری قطره ای بدون دریافت تسهیلات امکان پذیر نیست.
شفیعی، کوددهی و سم پاشی به موقع باغات در زمان شیوع آفت را دلیل اصلی افزایش تولید در هکتار اعلام کرد. /باشگاه خبرنگاران