طی سال های اخیر تلاش وزارتخانه، کاهش و ایجاد محدودیت و ممنوعیت برای واردات بی رویه انواع محصولات کشاورزی و ایجاد مشوق صادراتی موجب شد که تراز تجاری بخش حدود 5 میلیارد دلار بهبود یابد.
در سالیان نه چندان دور واردات بی رویه انواع محصولات کشاورزی در کنار کاهش صادرات، وضعیت تراز تجاری بخش را وخیم تر کرد که با روی کار آمدن دولت یازدهم وزیرجهاد کشاورزی به یکباره تصمیم گرفت که تراز تجاری را با کنترل و تنظیم تجارت مثبت کند. البته مقابله با واردات محصولات کشاورزی به معنای بستن مبادی ورودی کشور بر روی تمامی کالاها و محصولات نیست، چراکه تجارت جاده دو طرفه است که اساساً چنین رویکردی در جهان امروز امکان پذیر نیست.
براساس آمار رسمی وزارت جهاد کشاورزی سال 92، تراز تجاری محصولات کشاورزی منفی 8.7 میلیارد بود که در سال بعد به منفی 5.4 میلیارد دلار، سال 94 به منفی 3.3 میلیارد دلار و سال گذشته منفی 3.9 میلیارد دلار رسید.
رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: تجارت یک جاده دو طرفه است و نباید تنها به صادرات فکر کرد.
وی با انتقاد از تراز منفی تجاری بخش کشاورزی افزود: علی رغم روند مثبت تراز تجاری بخش کشاورزی طی چهار سال اخیر، برنامه مناسبی در زمینه توسعه صادرات هدف گذاری نشده است.
نورانی ادامه داد: با توجه به نامتوازنی تعرفه واردات و صادرات محصولات کشاورزی از مسئولان امر تقاضا داریم که قرارداد دوسویه بسته شود.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی تصریح کرد: تراز مثبت تجاری به معنای شرایط مساعد اقتصادی نیست، از این رو باید تلاش بیشتری در تولید و صادرات محصولات کشاورزی صورت گیرد.
کمبود های ساختگی در بازار، واردات میوه را همراه داشت
مسعود اسدی رئیس تشکل های بخش کشاورزی در گفتگو با خبرنگارصنعت،تجارت و کشاورزی با انتقاد از رویکرد نامناسب وزارت صنعت در بخش کشاورزی اظهار کرد: علی رغم تلاش وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر ممانعت از واردات محصولات کشاورزی، وزارت صنعت بر واردات اصرار می ورزد.
وی افزود: با واردات میوه تنها بحث سود آوری واردکنندگان مطرح نیست، بلکه برخی افراد با واردات میوه در صدد جابه جایی ارز هستند.
اسدی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی در برخی مواقع که با کمبودهای ساختگی در بازار روبرو می شود، چاره ای جز واردات ندارد و این امر به ضرر بخش کشاورزی تمام می شود.
به گفته رئیس تشکل های بخش کشاورزی اجتناب مردم از خرید میوه های خارجی، تاثیر بسزایی در میزان واردات این محصولات دارد.
توسعه صنایع تبدیلی امری مهم در تراز مثبت تجاری
کاوه زرگران رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران در گفتگو با خبرنگارصنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: کنترل واردات در دولت یازدهم به نحو شایسته ای انجام شد و سالانه شاهد بهبود تراز تجاری بخش کشاورزی بودیم.
وی افزود: با توجه به بحران منابع آبی و قرار گرفتن کشور در کمربندی خشک و نیمه خشک نباید انتظار داشت که تراز تجاری بخش کشاورزی مثبت شود، چرا که برای تولید محصولات با محدودیت های نسبی روبرو هستیم.
زرگران با اشاره به ضرورت توسعه صنایع تبدیلی عنوان کرد: با خام فروشی محصولات کشاورزی امکان دستیابی به تراز مثبت تجاری در بخش وجود ندارد، از این رو پررنگ عمل کردن صنایع تبدیلی نقش بسزایی در ایجاد ارزش افزوده بالا دارد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران از کاهش صادرات محصولات باغی خبر داد و گفت: اگر دولت تدبیر مناسبی همانند تخصیص مشوق صادراتی برای صادرات محصولات باغی به کار نگیرد، روند صادرات در مقایسه با سال گذشته نزولی خواهد بود.
وی تصریح کرد: براساس آمار گمرک در چهار ماه نخست سال، 182 هزارتن محصولات کشاورزی با ارزش بالغ بر 456 میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شد که از نظر وزنی 42 درصد و ارزشی 21 درصد کاهش داشته است.