یکشنبه / ۲۱ خرداد ۱۳۹۶ / ۱۳:۵۰
سرویس : سرویس عمومی
کد خبر : ۷۱۷۴۷
گزارشگر : ۱۰۰۸
سرویس سرویس عمومی

واردات ۷۰ درصدی کود با وجود تولید داخل/ خاک کشور با مصرف نا به جای کود رو به زوال است

رئیس انجمن تولیدکنندگان کود معتقد است، اگر دولت دست از سر بازار کود بردارد و فقط نظارت می‌کرد، الان سالانه سه چهار میلیارد دلار کود صادر می‌کردیم، نه اینکه ۷۰ درصد کود کشور علی رغم تولید داخل وارد شود.

یکی از مباحثی که طی چند سال اخیر همواره مورد بحث بوده، مصرف بی‌رویه کود و سموم کشاورزي بر سر مزارع است که گاهی با مشکل باقیمانده سموم و یا آلوده شدن خاک و به تبع آن آب‌های زیرزمینی با آن مواجه می‌شویم.

مسئله‌ کم‌اثر بودن تولیدات داخلی در بخش کود و سم موضوعی است که معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی هم به آن اذعان داشته و این شائبه ایجاد شده که برخی از تولیدات داخل به دلیل سختی بالای آب در کشور اثربخشی لازم را ندارد. از طرف دیگر طی سال‌های تحریم واردات سموم کم‌اثر چینی به کشور و افزایش مصرف تبعاتی را در پی داشته و این روزها تولیدکنندگان داخلی معتقدند، از تولید محصول ایرانی حمایتی نمی‌شود.

محسن سیروس رئیس انجمن تولیدکنندگان کود در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از مشکلات این صنف گفت و اینکه شرکت خدمات حمایت کشاورزی آن‌طور که باید و شاید بخش خصوصی را بازی نمی‌دهد.

فارس: می‌گویند تولیدات داخل در حوزه کود و سم کیفیت لازم را در برخی از بخش‌ها ندارد و مجبور به واردات می‌شوند؛ چراکه کشاورز مجبور است 3 کیسه از کود داخل را پای یک محصول بریزد، اما در مشابه خارجی با مصرف اندکی اثربخشی لازم را می‌گیرد، توضیح شما به عنوان نماینده تولیدکنندگان داخلی چیست؟

سیروس: از سال 70 تولید کود در داخل کشور آغاز شده و طی سال‌های اخیر تحولات زیادی در این حوزه رخ داده است و متأسفانه وزارت جهاد کشاورزی توجه چندانی به این بخش نمی‌کند. این حرف‌ها برای بازارگرمی آنهایی است که واردات می‌کنند و به هیچ‌وجه این‌گونه نیست که همه کودهای تولید داخل کیفیت پایینی داشته باشد.

فارس: بارها کشاورزان از کیفیت پایین کودهای داخلی و کم‌اثر بودن آن در جلسات مختلف با وزارت جهاد کشاورزی گلایه کرده‌اند. شما چه پاسخی برای این موضوع دارید؟

سیروس: در بازار کودهای مختلفی از جمله تولید داخلی و وارداتی وجود دارد که هریک ممکن است کیفیت متفاوتی داشته باشد. من نمی‌گویم در تولیدات داخل، محصولات بی‌کیفیت نداریم، اما این موضوع نمی‌تواند بهانه‌ای بر آن باشد که چشم‌مان را بر روی تولیدات با کیفیت ببندیم و به سمت واردات کود برویم. حتی برخی از افراد اقدام به جعل، تقلب و سوءاستفاده از برندها برای فروش کودهای تقلبی کرده‌اند. حتی کودهای تقلبی در شبکه‌های توزیع رسمی هم به فروش می‌رسد و تولیداتی که برند و نام مشخص دارند، در بازار قابل اطمینان هستند.

فارس: اما رئیس وقت شرکت خدمات حمایتی کشاورزی که امر توزیع نهاده‌ها از جمله کود را برعهده دارد، در مصاحبه‌ 3-2 ماه اخیر به ما گفت که اگر کشاورزان کود خود را از شعب رسمی این شرکت تهیه کنند، هیچ نگرانی از این موضوع نخواهند داشت و شما می‌خواهید بگویید که کود تقلبی در شعب این شرکت به فروش می‌رسد؟

سیروس: وزارت جهاد کشاورزی طبق قانون صراحتاً‌ اعلام کرده که دولت وظیفه دارد شرایط حضور تولیدکننده بخش خصوصی را برای حضور در بازار نهاده‌ها از جمله کود فراهم کند.

فارس: یعنی دولت این کار را نکرده؟ برای خرید و تأمین کود موردنیاز کشاورزان مناقصه‌ای برگزار نکرده‌اند؟

سیروس: طبق قانون شرکت خدمات حمایتی کشاورزی باید از چرخه واردات و عرضه نهاده‌ها از جمله کود و سم بیرون برود، اما متأسفانه تلاش به تداوم حضور خود در بازار دارد.

فارس: یعنی شما می‌گویید شرکت خدمات حمایتی کشاورزی نهاده‌های توزیع در بازار را از بخش خصوصی داخل نمی‌خرد، پس از کجا نیاز کشاورزان تأمین می‌شود؟ آیا همه نهاده‌ها وارداتی است؟

سیروس: کود اوره را از پتروشیمی‌ها خریداری می‌کنند، یک بخشی از کودهای پتاس و فسفاته را هم از داخل خریداری می‌کنند، ولی 70 درصد کود مورد نیاز کشور را از طریق واردات تأمین می‌کنند.

فارس: این 70 درصد واردات همه از نوع کودهایی است که در داخل تولید می‌شود؟

سیروس: سوپر فسفات تریپل و انواع کودهای فسفاته در داخل هم تولید می‌شود.

فارس: آیا قیمت‌های شما با مشابه وارداتی تفاوت زیادی دارد؟

سیروس: تفاوت قیمت کود وارداتی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی و تولیدات داخل به دلیل اختصاص ارز مبادله‌ای به واردات این محصول است و اگر ارز با نرخ آزاد به بازار برای واردات کود در نظر گرفته شود، قیمت‌های ما قابل رقابت خواهد بود.

فارس: شما گفتید بخش تولید داخلی را در تأمین نهاده‌ها بازی نمی‌دهند،‌ یعنی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی از شما کود نمی‌خرد؟ و مگر در کل چقدر نیاز مصرفی بخش کشاورزی کشور است؟

سیروس: با فشارهایی که وارد شده و پیگیری‌هایی که انجام داده‌ایم، قرار شده تا بخش اندکی را از ما بخرند اما هین الان قرار است تا 200 هزار تن کود از خارج کشور وارد شود. سالانه 4 میلیون تن کود برای بخش کشاورزی مصرف می‌شود که 2 میلیون تن آن کودهای ازته و 2 میلیون تن دیگر آن کودهای فسفاته، پتاسه و کودهای نوترکیب است و پتروشیمی‌ها فقط کودهای اوره و دی‌آمونیوم فسفات را تأمین می‌کنند، اما از آنجایی‌که همیشه منافع شرکت خدمات حمایتی کشاورزی با منافع تولیدکنندگان داخلی در تقابل بوده، به همین دلیل حجم زیادی از تولیدکنندگان کود از آنجایی‌که بازار در دست شرکت خدماتی حمایتی کشاورزی است، بیکار مانده‌اند و به‌مرور سرمایه‌های موجود در صنعت کود و همچنین اشتغال آن ممکن است، از بین برود. امسال سال اقتصاد مقاومتی است و رهبری هم بر حمایت از تولیدکننده داخلی تأکید کرده‌اند، چرا وزارت جهاد کشاورزی به دنبال واردات کود و رانت موجود در این حوزه است.

600 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی را صرف واردات کود کردند

فارس: پس اکنون شما تولیدات خود را در کجا عرضه می‌کنید؟

سیروس: با بازاریابی که در سطح کشور انجام می‌دهیم می‌توانیم بخشی از تولیدات خود را عرضه کنیم، اما وزارت جهاد کشاورزی هم حمایت چندانی برای تقویت بنیان واحدهای تولیدی داخل نکرده است تا جایی‌که 600 میلیون دلار از محل صندوق ذخیره ارزی(توسعه ملی) که برای تقویت زیرساخت‌های بخش صنعت از جمله کود در این وزارتخانه اختصاص یافته بود، صرف واردات کود شد و اگر این اتفاق نمی‌افتاد، ما اکنون سالانه سه، چهار میلیارد صادرات داشتیم.

فارس: این حرف شما ادعای کمی نیست. آیا شما برای گفته‌های خود سند دارید؟

سیروس: بله، برای تک‌تک حرف‌هایم سند دارم.

فارس: حالا با تمام این حرف‌ها آیا ما صادرات کود داریم؟

سیروس: یک زمانی صادرات کود ممنوع بود و با تلاش‌هایی که انجمن انجام داد،‌ صادرات آزاد شد،‌اما به دلیل مشکلات موجود، برخی تولیدکنندگان ما آنقدر گرفتار بوده‌اند که امکان ورود به بازارهای صادراتی را نداشته‌اند و اکنون صادرات ما در حد قابل قبولی نیست.

رندی ترک ها برای گرفتن فرمول و صادرات مجدد کود به ایران

فارس: در بسیاری از محصولات در منطقه به دلیل ضعف در بازاریابی و بسته‌بندی، کشوری همچون ترکیه رقیب جدی ماست. در حوزه کود، وضعیت ما به چه شکلی است؟ و آیا امکان ورود به بازارهای منطقه را داریم؟

سیروس: ما اطلاع داریم نمایندگان وزارت کشاورزی ترکیه و شرکت‌های ذی‌نفوذ این کشور به تولیدکنندگان ما مراجعه کرده‌اند و خواسته‌اند فرمول و تکنولوژی تولید کود را به کشور خود ببرند تا تولیدات را مجدد به ایران صادر کنند.

دولت حق فروش کود را ندارد

فارس: برخی معتقدند کودهای تولیدی متناسب با نیاز و کمبود مواد معدنی خاک کشور نیست، به عنوان مثال ما در خاک کمبود روی یا منگنز را داریم، اما مدام فقط کود اوره و پتاسه به خاک می‌خورانیم.

سیروس: سال‌های سال است که خاک کشاورزی کشور را با کود اوره و سوپرفسفات تریپل تغذیه کرده‌اند و این دو نوع کود پسماندهایی از خود به جا می‌گذارد که هم باکتری‌های زنده و مید موجود در خاک را از بین می‌برد و هم خاک به‌مرور روبه‌فرسایش می‌رود تاجایی‌که غيرقابل کشت می‌شود. سالانه به همین دلیل رقم سنگینی از خاک کشور مستهلک می‌شود و روبه‌زوال است. در صورتی‌که اگر مرّ قانون اجرا می‌شد و دولت از دخالت در امر کود کنار رفته و فقط متولی‌گری می‌کرد، شاید کار به اینجا نمی‌کشید. طبق قانون، دولت اصلاً حق ندارد کود بفروشد.

فارس: طبق چه قانونی؟

سیروس: بند 3 جزء 4 شرح وظایف تفصیلی وزارت جهاد کشاورزی.

فارس: پس وظیفه شرکت خدماتی حمایتی کشاورزی چه می‌شود؟ مگر نه اینکه وظیفه این شرکت تأمین و تولید نهاده‌های‌ کشاورزی است؟

سیروس:  اگر خصوصی‌سازی در این شرکت اتفاق بیفتد، در حقیقت کار به دست بخش خصوصی افتاده و تمام این مشکلات تا حدی برطرف می‌شود و همان‌طور که در تمام دنیا تعاونی‌ها باهم جوینت شده و در شهرها زیر نظر یک شرکت واحد کار می‌کنند، ما هم امیدواریم با خصوصی‌سازی شرکت خدماتی حمایتی کشاورزی، زمینه‌ای برای فعالیت تولیدکنندگان بخش خصوصی فراهم شود.

ترس حذف از بازار عامل سکوت در برابر قانون شکنی

فارس: پس چرا تاکنون هیچ کس به اجرایی نشدن قانون اعتراض نکرده است؟

سیروس: متأسفانه ترس از برخورد وزارت جهاد کشاورزی در شبکه و حذف از بازار باعث این امر شده است. در عین حال تحقیقات بسیار زیادی در موسسه آب‌وخاک و دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته که کود سوپرفسفات ساده که هم فسفر خاک را تأمین می‌کند و هم فسفات را احیا می‌کند و وزارت جهاد کشاورزی به جای مصرف این نوع کود،‌ سوپرفسفات تریپل وارد می‌کند.

(یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۶) ۱۳:۵۰

پست الکترونیک را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید


خبر 1

خبر برگزیده

بازار ارز

سرویس نمایشگاه و همایش‌ها