در صنعت شیرینی و شکلات ارزش افزودهی بسیار خوبی را دارد. صادرات بالا نسبت به دیگر مواد غذایی نشان از جایگاه این صنعت در اقتصاد مقاومتی است به طوریکه که از کل صادرات مواد غذایی معمولا یکسوم (سی تا چهل درصد) از صادرات متعلق به این صنعت است. تعداد شاغلهایی که صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات نسبت به صنایع دیگر در اختیار دارد بصورت قابل توجهی بیشتر است و ارزآوری خوبی را بهدست آورده است.
تراز تجاری این بخش از مواد غذایی در سالهای متمادی مثبت بوده است و از طرف دیگر 99 درصد این صنعت در ست بخش خصوصی است؛ تولید این صنعت نسبت به سایر اقلام غذایی از حجم نسبتا بالایی برخوردار است و این امر در حالی محقق شده است که در سالهای گذشته یک رکود نسبی در کل صنایع کشور از جمله صنایع غذایی حاکم بوده است. متأسفانه ما هنوز آمار سال 95 تولیدات را جمعآوری نکردیم اما کل تولید و ظرفیت رسمی شیرینی و شکلات در سال بین 2300000 تا 2400000 هزار تن است ولی باید گفت با همهی پتانسیل موجود در حال حاضر دارای ظرفیتهای خالی هست و این ظرفیتهای خالی هرچهقدر رکود در کشور افزایش پیدا کند، به همان نسبت کاهش پیدا میکند. خوشبختانه سال گذشته با توجه به رکود حاکم بر صنعت، صنعت شیرینی و شکلات روی صادرات بیشتر کار تمرکز کرد و 13 تا 14 درصد نسبت به سالهای قبل افزایش صادرات داشت و توانست به نوعی کمبود بازارهای داخلی را با صادرات جبران کند؛ اما باید اشاره کرد که مشکلات عدیده ای گریبان صنعت را گرفته است که برخی در داخل صنعت موفق به حل و فصل شد و برخی دیگر با تصمیمات دولتمردان کمرنگتر شده است.
نخستین و مهمترین مشکل برای صنعت شیرینی و شکلات بحث مالیات بر ارزش افزوده است که از صنایع غذایی، بخصوص این صنعت گرفته میشود. طبیعتا این پرداخت ارزشافزوده، قیمت تمام شدهی کالا را نسبت به دیگر رقبا بالاتر میبرد و زمینه رقابت را محدودتر و امکان رقابت را ناممکنتر میسازد و بازارهای بیرونی و داخلی را محدودتر میکند. اصولا در کشورهای پیشرفته دنیا اخذ مالیات به این صورت را در صنعت غذا کمتر شاهد هستیم.
نکته دیگر مربوط به نوسانات نرخ ارز است که اگرچه در سالهای گذشته کمتر بوده اما به هرحال این امر نیز دارای تأثیرات خاص خود است.
عدم ارتباطات با دنیا برای تهیه مواد اولیه از جمله دیگر مشکلات است که پس از برجام این امر به نسبت گذشته کمرنگتر شده ولی کاملا حل نشده است.
گشایش اعتبارات برای صنعت مشکلساز بود و با توجه به تحریمهای پیش از برجام، تهیه مواد اولیه مناسب و با کیفیت چندان مقدور نبود و بعد از آن مقداری این وضعیت بهتر شده است.
مشکل دیگری که در حال حاضر وجود دارد مسئله نقدینگی و گردش سالانه سرمایه است که برای تمام واحدهای تولیدی به شمار میآید و با توجه به اینکه نظام بانکی در کشور ما تحت نظارت دولت است، امیدواریم که در این رابطه فکری اساسی صورت گیرد تا مشکلات کل صنایع کشور مرتفع شود.
ولی باید در پایان گفت صنعت شیرینی و شکلات در صادرات به عنوان صنعت پیشرو در صنایع غذایی با تمام پتانسیل موجود امیدوار است با حضور دولت دوازدهم شاهد تصمیمات بهتری برای رونق و توسعه باشد.
علی اکبر علیان نژادی، دبیرتحریریه فودنا