علی اکبر مهرفرد روز یکشنبه در مراسم آغاز معاملات گواهی سپرده زعفران در بورس کالای ایران در مشهد افزود: زمانی که یک کشور تولیدکننده 60 درصد کالا یا محصولی خاص در دنیا است می تواند بورس بین المللی آن را ایجاد کند و ایران در زمینه زعفران چنین جایگاه و ظرفیتی را دارد
وی ادامه داد: راه اندازی 'معاملات گواهی سپرده زعفران' گام نخست برای این امر است اما نباید در این نقطع متوقف شد بلکه می بایست برای شکل گیری بورس بین المللی زعفران اقدام شود.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی گفت: ورود زعفران به معاملات بورس در قالب 'گواهی سپرده' به خریدار، کیفیت کالا و نیز ارتقا منابع مالی در این حوزه کمک می کند.
وی افزود: بورس در کنار بازار سنتی یک گام جدید در حوزه تولیدات کشاورزی است که محاسن زیادی دارد. در این مدرنسازی بازار قیمتها شفاف و رقابتی می شود و همین امر تعادل بازار را در پی دارد که در نتیجه آن نوسانات قیمت کاهش می یابد.
مهرفرد به تولید سالانه 360 تن زعفران در ایران اشاره و بیان کرد: امسال این میزان بخاطر سرمازدگی 40 تن کاهش یافت اما با این حال 95 درصد حجم تولید زعفران دنیا متعلق به ایران و عمده این محصول هم صادراتی است.
وی ادامه داد: هر چند طی سالهای اخیر تلاش شد محوریت و انحصار تولید زعفران از ایران برداشته شود و زمانی بخشی از پیاز زعفران ایران را به اسپانیا بردند اما آنجا به دلیل فقدان تناسب اقلیم مواد موثره محصول تولیدی از بین رفت، تولید متوقف شد و هم اکنون هم قاچاق پیاز زعفران به برخی کشورها همچون افغانستان انجام می شود اما همچنان محور تولید انحصاری زعفران، ایران است.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی همچنین گفت: ترکیه دومین و ایران سومین تولیدکننده کشمش دنیا هستند لذا ترکیه اقدام به راه اندازی بورس بین المللی کشمش کرد و امروز در این عرصه مدیریت بازار را بر عهده دارد لذا ایران نیز باید به همین منظور برای زعفران اقدام کند.
وی افزود: ایران در برخی زمینه ها استعداد و ظرفیتهای قابل توجهی دارد اما کوتاهی می کنیم و بعد از آنکه دیگران پیشقدم شده و کار را دست می گیرند دیگر پشیمانی بی فایده است.
مهرفرد ادامه داد: باید بورس کالا و جهاد کشاورزی خراسان رضوی به عنوان استان محوری تولید زعفران، در این زمینه ورود یافته و نقشه راه تعیین کرده تا بورس بین المللی آن را راه اندازی کنیم.
وی گفت: وقتی بورس بین المللی شد تمام تجار دنیا بدان وارد شده و می توان معاملات، بازار و قیمت محصول را سامان داد و مدیریت کرد و کیفیت محصول، تولید و ارزش افزوده آن هم به تبع این شرایط ارتقا می یابد.
همچنین در این مراسم نخستین معامله رسمی گواهی سپرده زعفران در سامانه www.tsetmc.com بین نماینده اتحادیه مرکزی تعاون روستایی به عنوان خریدار و اتحادیه تعاون روستایی خراسان رضوی به عنوان فروشنده انجام شد. در این چارچوب امروز یک کیلو و 160 گرم زعفران ایرانی به ارزش 50 میلیون ریال در قالب گواهی سپرده کالایی فروخته شد.
بر اساس 'معاملات گواهی سپرده کالایی' کشاورزان محصول خود را به انبارهای تحت کلید بورس کالا می سپارند و معادل میزان محصول انبار شده که دارای استانداردهای لازم است، گواهی سپرده یا همان قبض انبار دریافت کرده و با مراجعه به کارگزاریهای مجاز محصول خود را روی تابلوی معاملات می برند.
معاملات گواهی سپرده زعفران روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته انجام شده و وجه حاصل از معامله ظرف دو روز کاری پس از انجام معامله با لحاظ هزینه های انبارداری و کارمزد معاملات، به حساب دارنده زعفران واریز می شود.
سالانه 340 تن محصول از مزارع زعفران ایران برداشت می شود. 78 درصد از حجم تولید زعفران ایران محصول مزارع خراسان رضوی است. بیشترین زعفران جهان با سه هزار سال سابقه کشت در شهرستانهای تربت حیدریه، زاوه، کاشمر، رشتخوار و مه ولات واقع در جنوب خراسان رضوی تولید می شود. سطح کنونی زیرکشت زعفران در جنوب خراسان رضوی حدود 70 هزار هکتار است. تقریبا هر یک از شهرستانها خراسان رضوی بین 10 تا 30 هزار هکتار مزرعه زیرکشت زعفران دارند. / ایرنا