نخستین چیزی که به چشمت میآید، باغات سرسبز انگور است. برخلاف باور مردم که انگور را با نام تاکستان قزوین و ملایر میشناسند، ارومیه سالانه 240 هزار تن تولید انگور در 50 گونه متفاوت از جمله انگور سفید و قرمز بیدانه، کشمشی، حسینی و یاقوتی دارد. جالبتر آنکه از انگور تولیدشده در آذربایجان غربی، بیشتر آن تبدیل به محصولاتی همچون شیره انگور و کشمش میشود که علاوه بر مصرف داخل، بازار صادراتی دارد.
در همین راستا، طی چند سال گذشته، مسئولان استان آذربایجان غربی سعی کردهاند تا برای شناساندن ظرفیتهای گردشگری و صادراتی انگور و محصولات حاصل از آن، جشنواره انگور را برپا کنند. امسال نیز چهارمین جشنواره انگور در منطقه چیچست ارومیه از 23 تا 30 شهریور به ارائه آخرین تولیدات کشاورزی، انگور و محصولات فرآوریشده از آن میپردازد.
یکی از آیینهای جالبی که هر ساله در آذربایجان غربی برپا میشود، دوشابپزان است که این آیین در جشنواره انگور نیز برپا شده است.
پس از آنکه انگور از باغات چیده و جمعآوری شد، آن را درون چالهای به نام چرز ریخته تا به روش سنتی له شود و شیره انگور خام از آن کشیده شود، سپس شیره انگور خام را در کیسهای بزرگ ریخته تا صاف شده و سپس شیره را درون خمرههای بزرگ سفالی به نام تغار میریزند تا ناخالصیها تهنشین شود.
درعین حال خاک سفید را به داخل تغار ریخته تا ناخالصیها را با خود تهنشین نماید تا با گذشت چند ساعت شیره زلال انگور را در دیگ بزرگی به نام تیان میریزند تا ناخالصیهای انگور گرفته شده و دوشاب آماده شود. تمام این فرایند پخت دوشاب، امروز در آیین افتتاحیه جشنواره انگور ارومیه برای گردشگران خارجی و داخلی به صورت واقعی اجرا میشود تا مردم با نحوه پخت دشاب و فرهنگ ایرانی آشنا شوند.
یکی دیگر از بخشهای جشنواره، انتخاب بزرگترین خوشه انگور است که هریک از کشاورزانی که بتواند بزرگترین خوشه انگور را به جشنواره بیاورد، به عنوان نفر برتر با رأی هیأت داوران انتخاب خواهد شد.
فتحاللهزاده معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی به اهمیت برپایی جشنواره انگور اشاره میکند و میگوید: جشنواره انگور باید به عنوان برند ملی در آذربایجان غربی شناخته شود، چرا که علاوه بر بازاریابی انگور،در سطح ملی و فراملی فرصت خوبی برای جذب گردشگر خارجی است که ارزآوری مناسبی را هم برای کشور در پی دارد.
وی به این نکته اشاره میکند که 110 هزار هکتار سطح زیر کشت باغات انگور در آذربایجان غربی است که از این رقم، تنها 5 هزار و 115 هکتار آن به صورت باغات دیم است.
وی در مورد صادرات انگور ارومیه به سایر کشورهای همسایه از جمله روسیه نیز میگوید: هر ساله 15 درصد از مجموع تولید استان به کشورهای مختلف از جمله روسیه صادر میشود.
به گفته فتحالله زاده، 4 واحد تولید شیره انگور صنعتی با ظرفیت 2600 تن و 17 واحد تولید و بستهبندی کشمش با ظرفیت 23 هزار تن در آذربایجان غربی فعال هستند./ فارس