با گذری کوتاه در فروشگاه ها اقلام متعددی از محصولات غذایی در قفسه مراکز فروش مواد غذایی مشاهده می شود که در بسته بندی های شکیل،پر زرق و برق و زیبا به مشتریان و متقاضیان خرید چنین محصولاتی عرضه می شود.
قاچاق فرآورده ها و تولیدات غذایی موضوعی جدید و نوظهور نیست،اما با این وجود در بُعد نظارتی،اقدامی جدی و تعیین کننده در این خصوص اعمال نشده است.
قریب به 4 سال پیش بود که توزیع گوشت کوسه و هشت پا در برخی رسانه ها منتشر شد و در مقطعی به موضوع و بحثی داغ در محافل عمومی و خصوصی بَدَل گشت.
در کنار آن اخباری مبنی بر سِرو قورباغه،خرچنگ و خرگوش در برخی از رستوران ها نیز به گوش رسید که تمامی این موارد حکایت از یک معضل واحد دارد،قاچاق مواد غذایی در خلا نظارت دقیق در حوزه اقلام خوراکی.
** قاچاق مواد غذایی در دریای طوفانی
آراسب دباغ مقدم،نایب رئیس کمیته تخصصی بهداشت و مواد غذایی سازمان نظام دامپزشکی کشور،چندی پیش آدامس ها،قهوه،شکلات و چای را از نمونه اقلامی عنوان کرد که بصورت قاچاق وارد کشور می شوند.
عمده قاچاقچیان چنین محصولاتی روزها و ساعاتی را برای این امر اختصاص می دهند که دریا طوفانی است زیرا در چنین مقاطعی ضریب خطر افزایش پیدا می کند و به تبع ناظران و ماموران کمتری در پهنه دریا حضور دارند.
محصولاتی که به گفته برخی مسئولان،حیوانات حرام گوشتی همچون خوک طعم دهنده اصلی آنها محسوب می شوند و در کنار آن بیفزایید قریب به 2000 افزودنی خوراکی که منشاء آن نامشخص و مبهم است.
اقلام فوق در مقایسه با عرضه محصولات قاچاق گوشتی از حجم انبوه تری برخوردار هستند زیرا نگهداری و قاچاق فرآورده های گوشتی با دشواری های خاص به خود همراه است اما به هر ترتیب در هر دو بخش اقلام خوراکی گوشتی و غیر گوشتی کثرت و تنوع بسیاری وجود دارد.
**مخاطرات خوراکی های قاچاق
علیرغم ظاهر جذاب اقلام خوراکی قاچاق،باطن و درون مایه چنین فرآورده هایی بسیار مخرب و زیان بار است.
خارج شدن های مکرر از وضعیت و موقعیت انجماد و بازگشتن به انجماد مجدد و نحوه نگهداری اقلام مذکور بخشی از نارسایی هایی است که سلامت محصولات غذایی قاچاق را زیر سئوال می برد.
برلیانت بزرگمهر،دبیر انجمن تغذیه ایران چندی پیش در گفتگویی با رسانه ها با ذکر مطلب فوق عنوان می کند:انواع سموم،آفات و افزودنی های غیر مجاز از نمونه مخاطراتی است که سلامت و جان مصرف کنندگان را تهدید می کند.
به عقیده وی در میان مواد خوراکی قاچاق،اقلام غذایی که بصورت فله ای عرضه می شوند،بیشتر از محصولات بسته بندی شده در معرض خطر قرار دارند و به عبارت دیگر چنین محصولاتی در ضریب بالاتری،سلامت مصرف کنندگان را تهدید می کند.
** راهکار مقابله با قاچاق اقلام خوراکی
اگرچه اقدامات سلبی،قهری و تنبیهی همواره به عنوان بخشی از راهکارهای مقابله و برخورد با اقلام قاچاق مطرح بوده و احتمالا در آینده نیز خواهد بود،اما در کنار چنین دستورکارهایی که در لزوم و ضرورت آن تردیدی نیست باید به امر فرهنگ سازی،اطلاع رسانی و آموزش صحیح نیز توجه بسیاری مبذول شود.
به بیان دیگر با فرهنگ سازی است که می توان خود کنترلی سازنده را در ضریب بسیار بالا و موفقیت آمیزی لحاظ و محقق کرد.
بطور یقین هر کالایی بر مبنای تقاضای موجود در بازار عرضه می شود و در صورت عدم تقاضا،انگیزه و رغبتی برای توزیع آن وجود نخواهد داشت.
در چنین شرایطی با خودکنترلی یا به تعبیری تحریم خرید محصولات غذایی قاچاق،می توان مبارزه و مقابله ای هوشمندانه را در برابر محصولات غذایی اینچنینی به کار بست و تا حدود بسیاری نیز نسبت به موفقیت و تاثیرگذاری آن اطمینان داشت،امری که تنها با آموزش،اطلاع رسانی و فرهنگ سازی اصولی،کارآمد و عمیق محقق می شود./ باشگاه خبرنگاران جوان،