در سال‌های گذشته عدم رعایت برخی قوانین بهداشتی در صنایع غذایی خبر‌ساز شده است، به طوری که به گفته رئیس سازمان غذا و دارو در سال‌های اخیر تقلب در مواد غذایی افزایش یافته است، از این‌رو مسئله آلودگی و عدم رعایت استاندارد در آب‌های معدنی، آبلیموهای اسیدی غیرطبیعی، روغن پالم، برنج‌های آلوده و اخیراً نیز گندم‌های میکروبی، عملکرد وزارت بهداشت و درمان و سازمان استاندارد و… را زیر سؤال می‌برد و همچنان جای خالی برنامه‌ای تدوین شده برای نظارت بر تولیدات صنایع غذایی وجود دارد، این در حالی است که این وظایف بین وزارت بهداشت(سازمان غذا و دارو ) و استاندارد در حال پاسکاری است و گاهی منجر به دعواهای صوری شده و بدون نتیجه مشخص مسکوت می‌ماند.
به گفته صاحبنظران، در کشور‌های توسعه‌یافته اهمیت صنعت غذایی بسیار بالاتر از صنایع دارویی است، چراکه اگر در جامعه‌ای غذای سالم وجود داشته باشد، همان حکم پیشگیری از اختلالات جسمی در جامعه است، اما ظاهراً در ایران توجه و سرمایه‌گذاری در بخش دارو و درمان بیش از صنعت غذا اهمیت دارد و تولیدکنندگان صنایع غذایی سلامتی را فدای سودهای خود می‌کنند.
اخیراً در میان اخبار مربوط به بحران‌های سلامت غذای جامعه، خبری خوب از وزارت بهداشت منتشر شد تحت عنوان چراغ راهنمایی یا درج راهنمای نشانگر تغذیه‌ای در بسته‌بندی صنایع غذایی؛ طرحی که اگر اجرایی شود، قرار است میزان نمک، قند و چربی در تولیدات صنایع غذایی را برای مصرف‌کنندگان شفاف کند. دستورالعمل درج نشانگر رنگی تغذیه‌ای که از طرف سازمان غذا و دارو در ۲۳ خرداد امسال به تمام صنایع غذایی ابلاغ شد، پس از گذشت هفت ماه به نتیجه دلخواه نرسیده است و صنایع در حال بررسی موضوع و برآورد هزینه و چگونگی حفظ سهم خود در بازار هستند. حال سؤال اینجاست که ۸۵ درصد تولیدکنندگان که با نصب این برچسب‌های سلامت موافق نیستند، چه دلیلی را برای عمل نکردن به این دستورالعمل دارند. آیا سازمان مربوط توانایی اجرای دستورالعمل قوانین تدوین شده خود را دارد یا اینکه نهاد یا سازمان دیگری باید وارد موضوع شده و ضربتی عمل کند؟
صنایع لبنی: گرایش به لبنیات سنتی افزایش می‌یابد
به نظر کارشناسان صنایع غذایی یکی از علل عدم‌استقبال تولیدکنندگان داخلی از طرح مذکور بالا رفتن قیمت نهایی محصولات تولیدی است، چراکه برای تولید غذای سالم نیاز به مواد اولیه درجه یک و با کیفیت می‌باشد و با اجرای این طرح تولیدکنندگان وادار به خرید مواد اولیه سالم می‌شوند که منجر به افزایش قیمت تمام شده کالا می‌شود. دکتر مهدی‌زاده، کارشناس صنایع غذایی معتقد است در حال حاضر قیمت‌گذاری محصولات این صنعت با توجه به استفاده تولیدکنندگان از مواد اولیه باکیفیت و درجه یک انجام می‌شود، اما در عمل شاهد اجرایی شدن این موضوع از طرف تولیدکنندگان نیستیم و این خود تقلبی بزرگ است که باید سیستم‌های نظارتی برای رفع آن تدبیری بیندیشند. وی همچنین تأکید می‌کند: نصب این برچسب‌ها نیاز به نظارت دقیق دارد چراکه ممکن است مانند نصب دیگر برچسب‌های کالا(طرح شبنم) تقلب شده و با دستکاری میزان نمک، شکر و روغن کالا نوع رنگ برچسب‌ها دستکاری شود.
دکتر حسین بختیار، مسئول کمیته فنی انجمن صنایع لبنی معتقد است: در تمام کشورها نصب این برچسب‌ها اجباری نبوده و برخی برند‌ها نیز برای تبلیغ کالای خود و اطمینان‌بخشی به مصرف‌کننده در خصوص سلامت کالایشان اقدام به این کار می‌کنند. وی می‌گوید: موضوع نصب برچسب در کمیته فنی بررسی شد و به نظر می‌رسد با این اقدام در صنایع لبنی، مصرف به سمت لبنیات سنتی سوق داده شود که در نهایت هم برای سلامت جامعه مضر است و هم اینکه بازار صنایع لبنی دچار آسیب می‌شود. وی می‌افزاید: ما نظرات خود را به سازمان غذا و دارو اعلام کردیم و از آنها خواستیم موضوع را در کمیته فنی قانونی وزارت بهداشت با حضور وزیر بهداشت بار دیگر بررسی و نتیجه را به صنایع لبنی اعلام کنند. وی معتقد است با نصب برچسب قرمز بر شیر‌های پرچرب یا کره، ممکن است ذهنیت بدی برای مصرف‌کننده ایجاد شود و میزان چربی که با خوردن یک لیتر شیر وارد بدن می‌شود بسیار کمتر از یک پرس چلوکباب، چیپس یا پفک است، از این‌رو با ارائه پیشنهادی مبنی بر اینکه اجرای طرح در صنعت غذا تشویقی باشد همچنان منتظر جلسه نهایی سازمان غذا و دارو هستیم. همچنین یکی از تولیدکنندگان مواد غذایی مانند انواع چیپس، پفک و… نیز از نصب این برچسب‌ها اظهار بی‌اطلاعی کرده و می‌گوید این اقدام باید در بلندمدت انجام شود و سازمان غذا با اطلاع‌رسانی دقیق باعث از بین رفتن بازار‌های فروش صنایع غذایی نشود، علاوه بر این در سایر کشورها نیز نصب برچسب سلامت نه تنها اجباری نیست بلکه از هر ۵۰ تولیدکننده شاید یکی از برند‌ها این برچسب‌ها را داشته باشد.
نصب برچسب قرمز روی انواع روغن
رحیم جارودی، دبیر انجمن شرکت‌های پخش و تولیدکننده انواع روغن و سس مایونز با تأکید بر اینکه شرکت تحت مدیریتش روی روغن‌های تولیدیشان این برچسب‌ها را نصب می‌کند، می‌گوید: ایرادی که به این دستورالعمل وارد است، اینکه به دلیل چربی داشتن این کالا باید برچسب قرمز بر آن نصب شود و ممکن است ذهنیت منفی برای مصرف‌کننده ایجاد کند، اما برچسب‌های زرد، سبز و قرمز برای سایر مواد غذایی ماند انواع کیک، بیسکوئیت، چیپس و… که میزان نمک، چربی و… را نشان می‌دهد بسیار می‌تواند مصرف‌کننده را کمک کند. ببینیم در آشفته بازار عدم رعایت استانداردها و سلامت در صنایع غذایی، چه کسی پیروز میدان ی‌شود، سازمان غذا و دارو یا تولیدکنندگان صنایع غذایی.
منبع : روزنامه جوان