هیاهوی انتقاد به تجارت ترجیحی برمبنای نظرات غیرکارشناسانه

 این گزارش که در واکنش به منتقدان اجرای تعرفه ترجیحی بین ایران و ترکیه است، تصریح دارد: با توجه به نقش بازدارنده قوی تجارت ترجیحی و کاهش تعرفه ها در کاهش قاچاق از ترکیه، بیم آن می رود منتقدان و مخالفان این موضوع خواسته یا ناخواسته به زبان قاچاقچیان تبدیل شوند.

در گزارش سازمان توسعه تجارت آمده است: انتقاد به تجارت ترجیحی با ترکیه درحالی مطرح می شود که منتقدان از شوک آور بودن لیست کالاهای ایرانی مشمول طرح تعرف ترجیحی صحبت می کنند، اما آنچه بیشتر شوک آور است، استدلال و نتیجه گیری منتقدان براساس اطلاعات مخدوش و عدم بررسی دقیق مفاد توافقنامه و شرایط و ویژگی های هر دو کشور است.

فهرست کالاهای ترجیحی ایران برای ورود به ترکیه در حالی ارائه شده که ایران نیازی به گرفتن امتیاز در بخش صنعتی ندارد؛ چرا که براساس نظام تعرفه ای کشور ترکیه، تعرفه واردات محصولات غیرکشاورزی 5.5 درصد تعیین شده که این امر نشان دهنده سطح بسیار پایین تعرفه ها برای کالاهای صنعتی است.

از سوی دیگر ترکیه با اتحادیه اروپا اتحادیه گمرکی تشکیل داده، بنابراین در تجارت با کشورهای ثالث، تعرفه ای وارداتی، هماهنگ با تعرفه گمرکی اتحادیه اروپا را در نظر می گیرد و از آنجا که کالاهای کشاورزی و تعداد محدودی از کالاهای صنعتی ترکیه مشمول قواعد این اتحادیه نیستند، بنابراین کشور ترکیه تنها قادر است در بخش هایی که خارج از توافق با اتحادیه اروپا است، به سایر کشورها تحت عنوان موافقتنامه ترجیحات تجاری امتیاز اعطا کند.

براساس این گزارش، البته در خصوص تعداد محدودی از کالاهای صنعتی از جمله در بخش ذغال سنگ و برخی کدهای مشخص مربوط به فولاد و همچنین برخی محصولات صنعتی امکان کاهش بسیار محدودی وجود داشت که در موافقتنامه مورد توجه قرار گرفته است.

سازمان توسعه تجارت در ادامه گزارش خود آورده است: یکی از نقاط قوت توافقنامه ترجیحی با ترکیه گرفتن امتیاز در بخش هایی است که به دلیل میزان بالای تعرفه، از سطح حمایتی بالایی در سیستم تجاری ترکیه برخوردار هستند. نرخ تعرفه اعمال شده کشور ترکیه برای محصولات کشاورزی 42.4 درصد است و همانطور که قبلا هم ذکر شد، کالاهای غیرکشاورزی تنها 5.5 درصد تعرفه دارند. بنابراین یکی از نکات مثبت ترجیحات دریافتی ایران از ترکیه کسب امتیاز از بخش کشاورزی این کشور است که دارای سطح حمایتی بسیار بالایی است.

سازمان توسعه تجارت در انتقاد به کسانی که تجارت ترجیحی ایران و ترکیه را به معاهده ترکمانچای تشبیه می کنند، اعلام داشت: این تشبیه و این مقایسه ناشی از عدم شناخت معاهده ترکمانچای و عدم بررسی دقیق در خصوص مفاد تجارت ترجیحی ایران و ترکیه است زیرا که تجارت ترجیحی ایران و ترکیه تداعی کننده و یادآور معاهده ارزنة الروم است.

باید به این نکته توجه داشت که تعرفه های کشورمان جزء بالاترین نرخ تعرفه ها در سطح جهان است و در بسیاری موارد، حتی در صورت اعطای امتیازات و تخفیفات قابل توجه نیز همچنان متوسط تعرفه های کشورمان از سطح تعرفه های بین المللی بالاتر است؛ بنابراین ترس از آسیب پذیری تولیدات داخلی مطرح نیست بلکه این موافقتنامه فضای بهتری برای رقابت پذیری ایجاد و به طور چشمگیری از قاچاق کالا جلوگیری خواهد کرد.

موافقتنامه ترجیحات تجاری ایران و ترکیه که پس از سال ها انتظار و مذاکره و تحت تاثیر دیپلماسی فعال اقتصادی دولت به سرانجام رسیده، آغازی برای نیل به اهداف تجارت خارجی و تمرینی برای ورود به عرصه تجارت بین المللی است؛ اکنون که ایران توانسته با ترکیه در این زمینه به توافق برسد، برخی افرادی که با انتقادات غیرمستدل به هر دلیلی اطلاعاتی صحیح و کافی در اختیار اذهان عمومی قرار نمی دهند، سعی دارند در فضایی غیرکارشناسانه این موافقت نامه را زیر سوال ببرند.

اگر چه در دهه های گذشته انعقاد موافقتنامه های ترجیحات تجاری میان کشورهای جهان مرسوم بوده اما متأسفانه ایران هیچ گاه به طور جدی وارد این عرصه نشده و متأسفانه آنچه بهت آور است انتقاد به انعقاد موافقت نامه با ترکیه است که اکنون پس از سال ها بحث و بررسی های کارشناسانه محقق شده است.