استان کرمان بیشترین سطح زیر کشت محصول خرما در کشور را دارد اما به دلیل وجود گونه ها کم بازده و سن نخلستانها در تولید جزو سه استان برتر کشور است با این وجود اقتصاد خانوار بسیاری از کشاورزان جنوب و شرق استان کرمان وابسته به تولید این محصول است.
اما باز هم در زمان برداشت این محصول دو عامل دلالان و گرمای بیش از حد هوا در استان کرمان دست به دست هم داده اند که بر مشکلات کشاورزانی افزوده شود که هنوز بخشی از خرمای سال گذشته شان در سردخانه ها باقی مانده و فروش نرفته است.
داستان تلخ دلال بازی در مزارع جنوب کرمان
هم اکنون در زمان کشت محصول در جنوب استان کرمان بار دیگر داستان تلخ حضور دلالان و خرید زیر قیمت محصول در استان کرمان آغاز شده است، مشکلی که پیش از این نیز برای محصول کشاورزي گوجه، خیار، هندوانه و سایر محصولات سیفی نیز در سال جاری روی داد و کشاورزان در برخی مواقع به دلیل نبود صرفه اقتصادی محصول را نیز برداشت نکردند.
در آن زمان عدم رعایت الگوی کشت دلیل افت قیمت اعلام شد اما تکرار این داستان در زمینه محصول خرما نشان داد الگوی کشت در این بین نقش ندارد زیرا امکان توسعه تولید خرما در یک سال عملا وجود ندارد و عدم تنظیم مناسب بازار و نبود زیر ساختهای مناسب دلیل بروز این مشکلات است.
نماینده مردم شهرستان‌های جیرفت و عنبرآباد در گفتگو با مهر با تاکید این مسئله گفت: ما درخواست‌های خود را برای پیگیری وضعیت موجود برای کشاورزان نخل دار جنوب کرمان را به مسئولان داده ایم و انتظار داریم بررسی‌های لازم را انجام دهند.
در حال پیگیری رفع مشکل کشاورزان هستیم
فرج الله عارفی گفت: هم اکنون دلالان در جنوب کرمان وضعیت نابسامانی را ایجاد کرده‌اند و هر کیلو خرما را بین 500 تا 800 تومان خریداری می‌کنند در حالیکه قیمت عادلانه محصول با توجه به نرخ تمام شده 2500 تومانی بایدحداقل 4500 تومان باشد در این زمینه رایزنی‌های مختلفی را انجام داده‌ایم اما تا به نتیجه رسیدن رایزنی‌ها از کشاورزان می‌خواهیم محصول خود را به دلالان نفروشند.
وی گفت: خرما جزو محصولات مهم و استراتژیک جنوب کرمان محسوب می‌شود و انتظار داریم قبل از برداشت محصول برنامه‌ریزی لازم برای بازاریابی، بسته‌بندی و فروش محصول انجام شود.
عارفی ادامه داد: محصول خرمای جنوب کرمان از کیفیت بالایی برخوردار است و به سادگی می تواند نیاز بازارهای مصرف کشورهای عربی در منطقه را که تا جنوب کرمان فاصله اندکی نیز دارند تامین کنیم.
وی افزود: اقتصاد جنوب کرمان برپایه کشاورزی بنا شده است و در سال جاری شاهد حضور دلالان و افت قیمت محصولات کشاورزی هستیم که موجب بروز مشکلات زیادی برای کشاورزان شده است و می طلبد برنامه ریزی جامع و کاملی برای مقابله با بروز چنین مشکلاتی صورت گیرد.
کشاورزان خرما را به دلالان نفروشند
رئیس سازمان تعاون روستایی جنوب استان کرمان نیز با تائید افت قیت محصول خرما در جنوب استان کرمان از کشاورزان خواست قیمت‌های فروش را مدیریت کنند و اجازه ندهند دسترنجشان به دست دلالان بیفتد.
فرود سالاری در گفتگو با خبرنگار مهر ادامه داد: آنچه که هم اکنون روی داده است افت شدید قیمت از سوی دلالان است و برخی از کشاورزان نیز اقدام به فروش محصولات کرده اند اما ما از کشاورزان می خواهیم با توجه به وجود تعداد قابل قبول سردخانه‌های نگهداری محصول کشاورزان در حال حاضر محصول را در سردخانه‌ها نگهداری کنند و به موقع روانه بازار مصرف کنند.
این مسئول با اشاره به خرید تضمینی این محصول افزود: امکان خرید تضمینی و توافقی محصول برای کنترل قیمت بازار بسیار زیاد است و در حال حاضر نیز ما در انتظار ابلاغیه وزارت جهاد کشاورزی در خصوص نرخ قیمتها و اجازه خرید تضمینی و توافقی هستیم.
وی افزود: اقداماتی نیز از سوی مسولان در راستای صادرات محصولات کشاورزی به خصوص به کشورهای آسیای میانه و روسیه انجام شده است به همین دلیل از کشاورزان به صورت جدی می‌خواهیم از فروش محصول خود به دلالان خودداری کنند.
با دلالان برخورد قانونی می‌شود
فرماندار عنبرآباد نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: شهرستان عنبرآباد از جمله شهرستان‌های دارای سطح بالای نخلستان در جنوب کرمان است که از مجموع 12 هزار هکتار نخلستان موجود در شهرستان 9 هزار هکتار مثمر هستند.
محمد حجتی‌پور با اشاره به حضور برخی افراد سود جود در جنوب کرمان و خرید محصول کشاورزان با قیمت پائین گفت: کشاورزی از مهمترین پایه‌های اقتصادی شهرستان است و در چارچوب مثلث توسعه استان کرمان در راستای پیشرفت و بهبود وضعیت کشاورزی در منطقه تلاش خواهیم کرد.
مردم به شایعات توجه نکنند
وی افزود: اجازه سو استفاده دلالان را نمی‌دهیم و در صورت مشاهده دلال بازی در بازار خرما با دلالان برخورد قانونی انجام خواهد شد اما کشاورزان نیز باید همکاری کنند و محصول خود را به این افراد نفروشند.
حجتی‌پور ادامه داد: از مردم می خواهیم که به شایعاتی که دلالان در زمینه نرخ گذاری محصول پخش می کنند گوش ندهند و با محدود کردن عرضه به دلالان زمینه افزایش قیمت را فراهم کنند و جلوی سوء استفاده را بگیرند.
وی گفت: محصول باید به قیمت واقعی در بازار مصرف به فروش برسد.
این درحالی است که طبق اعلام فرماندریهای فهرج و ریگان در شرق استان کرمان نیز هر روز بر وسعت خسارات ناشی از گرمای بیش از حد هوا و پدیده خشکیدگی خوشه های خرما در این شهرستانها افزوده می شود و بخش قابل توجهی از محصول خشکیده است.
کشاورزان با کمبود شدید نقدینگی مواجه هستند
محمد تاجیک یکی از تولیدکنندگان خرما در جنوب کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: طی اواخر سال گذشته و در سال جاری شاهد حضور گسترده دلالان در جنوب استان کرمان بوده‌ایم و هر محصولی که زمان برداشتش آغاز می شده است تحت تاثیر حضور دلالان قرار گرفته و علیرغم وعده‌هایی که داده شد و حضور برخی مسئولان برای رفع مشکل اما همچنان دلال بازی در محصولات کشاورزی جنوب کرمان ادامه دارد.
وی تصریح کرد: کشاورزان پس از تحمل ضررهای هنگفت در زمینه برداشت سایر محصولات دلشان به برداشت محصول خرما خوش بود که این محصول هم با افت قیمت مواجه شده است و برای کنترل این اوضاع از مسئولان می خواهیم برای همیشه با اتخاذ تدابیری این مشکل را رفع کنند نه اینکه به صورت موردی و پس از گذشت مدتی از ضرر کشاورزان وارد گود شوند.
وی افزود: زمان برداشت هر یک از محصولات مشخص است و برنامه ریزی در زمان تولید محصول و قبل از برداشت باید صورت گیرد.
این کشاورز گفت: پس از ضررهای هنگفت در سایر محصولات برای جبران کمبود نقدینگی موجود در خانوارهای کشاورزان بسیاری مجبروند محصول را با همین قیمت بفروشند زیرا هیچ پولی برای گذران امور خانواده در دست ندارند.
تاجیک افزود: تسریع در اعلام خرید تضمینی و توافقی محصول خرما ضروری است در غیر این صورت ما که پولی برای گذران زندگی نداریم چاره ای جز فروش محصولات به دلالان نخواهیم داشت.
وی گفت: نرخ تولید هر کیلو خرما بیش از دو هزار و 500 تا سه هزار تومان برای ارقام مختلف خرما است اما دلال از این محصول را حداکثر با قیمت زیر هزار تومان از ما خریداری می کند و این یعنی ورشکستگی خرما کاران جنوب کرمان.
وی خواستار حمایت مسئولان از کشاورزان شد و گفت: اگر قرار بر تشکیل تعاونی و خوشه های صنعتی باشد بدون حمایت و ورود دولت انجام نمی شود.
...........................................
گزارش: فاطمه عقیلی نسب