شنبه / ۱۲ شهریور ۱۳۹۰ / ۱۰:۵۵
سرویس : کشت و صنعت، باغداری ، گیاهان خوراکی و پروتئین سویا
کد خبر : ۲۵۲۱۰
گزارشگر : ۱۰۰۸
سرویس کشت و صنعت، باغداری ، گیاهان خوراکی و پروتئین سویا

افزایش درآمد در کشور با توسعه تجارت گیاهان دارویی

بیش از هفت هزار و 500 نوع گیاه دارویی در ایران شناسایی شده است و از این حیث کشور ما یکی از متنوع ترین کشورها و قطب های تولید گیاهان دارویی در دنیا محسوب می شود.

مصرف گیاهان دارویی در ایران سابقه ای بیش از پنج هزار ساله دارد و وجود دانشمندان بزرگی همچون ابوریحان بیرونی، ابن سینا، رازی و جابر بن حیان نیز گواه بر پیشینه طولانی و غنی این علم در ایران است.

در استان قزوین هم بیش از هزار و 200 گونه گیاه دارویی شناسایی شده است که از این میزان 220 نوع آن برای تولید دارو پرورش داده می شود.

از کوههای سلسله جبال البرز که به سمت جنوب سرازیر می شویم در دامنه جنوبی این کوهها به منطقه ای می رسیم که از لحاظ رشد گونه های گیاهی در ایران منحصر بفرد است و برخی گونه های نادر گیاهی از جمله سوسن ، چلچراغ در این منطقه می روید.

این منطقه از لحاظ آب و هوایی دارای اقلیم چهار فصل است و در تاریخ گذشته آن به واسطهء حضور گروههایی نظیر حسن صباح که در زمینه تولید گیاهان دارویی تبحر داشتند ، به حشاشین یا (دارو سازان) معروف شده است.

مظفری معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان قزوین با اشاره به شرایط اقلیمی مناسب و غنای ژنتیکی گیاهان دارویی کشور می گوید: اگر توجه ویژه ای به بحث تنوع زیستی گیاهان دارویی در این منطقه شود، قطعا قابلیت پرورش گونه های گیاهی بیشتری که جنبه دارویی دارند نیز افزایش خواهد یافت.

مهمترین گونه‌های گیاهان دارویی شناخته شده در استان قزوین آویشن ، بارهنگ ، بومادران، تیرک، زالزالک، گل گاو زبان، گونه پنیرک، گز علفی و بابونه است که علاوه بر کشورمان خواص درمانی آنها برای بسیاری از کشورهای کهن از جمله چین و هند که دارای پیشینه غنی در زمینه طب سنتی و گیاهی هستند نیز شناخته شده است.

امروزه در دنیا به دلیل عوارض کمتر توجه ویژه ای به استفاده و تولید گیاهان دارویی می شود.

همین امر سبب شده است تا میزان استفاده از گیاهان دارویی در کشورهای توسعه یافته روز به روز افزایش یابد ، به طوری که طبق آمارهای جهانی ، واردات گیاهان دارویی از 355 میلیون دلار در سال 1976 به پنج میلیارد و 510 میلیون دلار در سال 2002رسیده است و پیش بینی می شود تا سال 2050 این مبلغ به پنج تریلیون دلار برسد .

در این میان میزان واردات گیاهان دارویی در کشورهای پیشرفته نظیر ژاپن ، آلمان ، سوئیس و کانادا روز به روز روند صعودی بیشتری می یابد.

وزیر جهاد کشاورزی میزان صادرات کشور در زمینه گیاهان دارویی را در سال های اخیر بصورت میانگین 63 میلیون دلار اعلام می کند و می گوید: مهمترین اقلام گیاهان دارویی صادراتی ایران در سال های اخیر زیره سبز، آویشن، بادرنجبویه، انیسون، بابونه، اسفرزه، بومادران، گل ختمی ،زوفا ، مریم گلی، کتیرا، آنغوزه، شیرین بیان، تلخ بیان، مُورد، کُنار، سقز، گاوزبان، باریجه، زدو، موسیر، مستکی، وشا، انچوچک، گزعلفی، شکر تیغال، حنا و انزروت بوده است .

آقای خلیلیان می افزاید: ‌این گیاهان که دارای خواص دارویی هستند به کشورهای آلمان، آمریکا، انگلستان، فرانسه، مجارستان، پاکستان، هند، چین، ترکیه، بحرین، کویت، قطر، کانادا، سوئیس، سوئد، لبنان، ایتالیا و امارات صادر می شوند.

در آمریکا درصد مصرف کنندگان گیاهان دارویی از پنج درصد در سال 1994 به 46 درصد در سال 2002 رسیده است.

استان قزوین در زمینه تولید گیاهان دارویی و صادرات به خارج از کشور در سالهای اخیر گام های خوبی برداشته است به نحوی که رایزن اقتصادی سفارت ایران در چین در دیدار با تجار قزوینی از ظرفیت مناسب این استان برای صدور گیاهان دارویی سخن گفته و می افزاید :‌ این کالاها و تولیدات در بازار چین شناخته شده است .

کمالی اردکانی ، قزوین را به لحاظ سابقه تاریخی در تولید داروهای گیاهی یکی از مناطق شناخته شده برای تجار خارجی خصوصا چین می داند و می افزاید: قزوین یکی از بهترین ظرفیتها را برای تسخیر بازارگیاهان دارویی در اختیار دارد .

وی می گوید :‌ در بسیاری از مناطق ایران مانند استان قزوین و الموت انواع گیاهان دارویی کشت می شود که در کشور چین بازار دارد و به عنوان دارو و غذا مورد استفاده آنها قرار می گیرد و می تواند صادر شود.

آقای اردکانی تصریح می کند :‌ با توجه به اینکه چین بزرگترین تولید کننده گیاهان دارویی در دنیاست ، اما شرایط آب و هوایی این کشور موجب شده است تا قادر به تولید بسیاری از انواع این گیاهان نباشد و این خود فرصتی است برای ما تا این اقلام را تولید و به این کشور صادر کنیم .

طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی هنوز در برخی مناطق استان قزوین برای درمان بیماریها استفاده می شود.

به عقیده دکتر مستشاری رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین بسیاری از گیاهان ، منشا تولید دارو و ترکیبات آرایشی هستند .

وی می گوید: در حال حاضر 340 قلم داروی گیاهی و 60 قلم ترکیبات آرایشی با منشاء گیاهی در داخل کشور تولید می شود.

دکتر مستشاری همچنین به مصارف گیاهان دارویی در دامپزشکی اشاره و خاطر نشان می کند : هم اکنون 6 شرکت داروسازی در کشور با استفاده از گیاهان در زمینه تولید و ساخت 14 قلم داروی دامی فعالیت می کنند.

ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی در روستای زرآباد منطقه الموت قزوین ، برای پرورش 200 نوع گیاه دارویی تاسیس شده است که در فاز اول پرورش و تحقیق برروی 40 نوع گیاه دارویی و مجموعه ملی فندوق و زغال اخته در آن انجام می شود .

خشنود معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی نیز می گوید : میزان اراضی زیر کشت گیاهان دارویی کشور از 66 هزار هکتار در سال 1386 به 500 هزار هکتار در سالجاری افزایش یافته است.

این در حالی است که در سالهای اخیر تاحد زیادی به طب سنتی ایران بی مهری شده و به جای آن مصرف داروهای شیمیایی افزایش یافته است .

خشنود معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی میزان کشت و صادرات گیاهان دارویی کشور را راضی کننده نمی داند و می گوید :‌ مهمترین مشکلات پیش روی تولید کنندگان این عرصه ، بالا بودن هزینه تولید ، محدودیت توسعه فضایی در عرصه های زراعی ، عدم بازار یابی فعال و بین المللی و نبود سازمان و یا مؤسسه مستقل اداره امور بازرگانی گیاهان دارویی در کشور است.

دانشگاه علوم پزشکی با حدود سالانه 300 فارغ التحصیل در رشته های مختلف پزشکی و وجود سه دانشکده کشاورزی در مراکز آموزش عالی استان قزوین با سالانه 500 فارغ التحصیل ، یکی از زیر ساختهای لازم برای تحقق این هدف است که در استان قزوین وجود دارد.

استان قزوین از حیث پرورش گیاهان دارویی ، یکی از استانهای مستعد کشور به لحاظ زیست محیطی و غنای ژنتیکی در تولید این گیاهان است در همین راستا ، تاکنون 2 شرکت تولید گیاهان دارویی در استان قزوین آغاز بکار کرده است و هفت شرکت نیز در حال اخذ پروانه بهره برداری هستند .

با آغاز بکار این شرکتها هم حدود 120 نفر از دانش آموختگان رشته های دارو سازی ، گیاه پزشکی و کشاورزی در قالب شرکت جذب کار شده اند و قرار است تا پایان برنامه توسعه پنجم حداقل 20 بیست شرکت تولید داروهای گیاهی در استان راه اندازی شود ، تا با استفاده از دانش علمی وجمع آوری وتلفیق تجربیات گذشتگان در زمینه خواص گیاهان دارویی در تولید دارو با منشاء گیاهی گام های اساسی برداشته شود .

با تحقق این هدف می تواند ضمن جلوگیری از صادرات گیاهان دارویی بصورت اولیه ، در استفاده از داروهای غیر شیمیایی و ایجاد ارزش افزوده فراوان در این بخش نیز تحول شایانی ایجاد کرد.

با توجه به هدف گذاری جهانی مبنی بر افزایش هزار برابری تجارت تولید دارو با منشاء گیاهی تا سال 2050 ، جا دارد با توجه به ظرفیتها ، طبیعت مناسب ، پیشینه غنی کشورمان در استفاده از داروهای گیاهی ، توانایی های بالقوه موجود در کشور، بتوان با هدف گذاری مناسب سهم عمده ای از این افزایش درآمد به کشور ما اختصاص یابد .

.

.

.

.

.

.

.

.

.

مهر

 

 

(شنبه ۱۲ شهریور ۱۳۹۰) ۱۰:۵۵

پست الکترونیک را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید


خبر 1

خبر برگزیده

بازار ارز

سرویس نمایشگاه و همایش‌ها