گذشته به ذهن اعضای اتحادیه رسید که در نشستی که برای بررسی علل نابه‌سامانی بازار داخلی، مازاد تولید داخل و رکود حاکم بر بازار و کاهش خرید تولیدات قزلآلا با حضور اعضای اتحادیه برگزار کرده بودیم، به این نتیجه رسیدیم که با توجه به زمان‌بر بودن بهبود فضای کسب و کار و همچنین اوضاع اقتصادی خانوارها که مهم‌ترین بازار هدف ماست و سبب شده در حال حاضر محصولات خود را با کم‌ترین قیمت به بازارهای داخل ارائه کنیم، تولیدات خود را به کشورهای اروپایی و به‌ویژه روسیه که در پی تحریم از سوی اتحادیه اروپا با کمبود ماهی و گوشت سفید روبه‌رو است، صادر کنیم. اما این همه مسیر نبود، بلکه در همان ابتدای کار دریافتیم که با موج گسترده‌ای از مشکلات برای صادرات قزلآلا مواجهیم. مهم‌ترین این مشکلات، تفاوت عجیب استانداردهای سلامت آبزیان در ایران و روسیه بود. روس‌ها آزمایش‌های متعددی برای پایش سلامت آبزیان بر روی محصولات وارداتی خود انجام می‌دهند که ما در ایران تنها بخشی از این آزمایش‌ها را اعمال می‌کنیم. این در حالی بود که نخستین مشتری روس به ما مراجعه و میزان خرید خود را اعلام کرده بود و توانستیم محموله مورد نظر روس‌ها را در عرض 5 روز تهیه کنیم؛ ولی مشکلِ نبودِ کد صادراتی برای شرکت‌های ایرانی تولید و همچنین تفاوت در آزمایش‌های پایش سلامت آبزیان در ایران و روسیه، عملاً صادرات قزلآلا به روسیه را متوقف کرد که این توقف سه تا چهار ماه به طول انجامید. در این مدت متوجه شدیم مشکلات دیگری هم در زمینه حمل و نقل و جابه‌جایی محصول قزلآلا در داخل کشور داریم که با همکاری و مساعدت سازمان‌های دامپزشکی و راهداری و حمل و نقل جاده‌ای پروتکل‌های لازم آماده شد. بالاخره با دوندگیهای فراوان دو هفته پیش نخستین محموله قزلآلا از مرز زمینی آستارا به جمهوری آذربایجان و از آن‌جا به روسیه ارسال شد که در این محموله، همه استانداردهای مد نظر روس‌ها به‌طور کلی رعایت شد. البته ما پیش از این نیز صادرات قزلآلا به روسیه را به صورت غیرمستقیم و از طریق خریداران ارمنستانی داشته‌ایم؛ اما محموله صادراتی اخیر، نخستین صادرات قزلآلا به روسیه به صورت مستقیم و عقد قرارداد با یک شرکت روسی بود که امیدواریم با توجه به کیفیت خوب قزل‌‌آلاهای تولیدی ایران، این روند ادامه داشته باشد.
شرکت ایرانی صادرکننده نیز شرکت «قزل پروتئین غرب» است که در منطقه دهکلان کردستان به بسته‌بندی قزل‌‌آلاهای تولیدی ایران و ارسال به روسیه فعال است. روس‌ها بلافاصله پس از دریافت محموله به وعده خود عمل کردند و نام این شرکت ایرانی را در سایت بازرگانی خود قرار دادند که افتخاری برای شرکت‌های صادرکننده محصولات غذایی ایران محسوب می‌شود. آنچه در این موفقیت از ارزآور بودن مهم‌تر است، این است که بتوانیم بازار آبزیان روسیه را در اختیار تولیدکنندگان ایرانی قرار دهیم و صادرات قزلآلا به این کشور ادامه‌دار باشد.
*مدیرعامل اتحادیه سراسری تولید ماهیان سردآبی کشور